بیست و هفتمین شمارهٔ خبرنامهٔ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد. در این شماره مطالبی دربارۀ نشست بانوی گل سرخ، زادروز گلی امامی، اعلام پاتوق ویراستاران، شفافیت در همکاری برای ویرایش، تشکیل رشتۀ دانشگاهی نگارش و ویرایش در دانشگاه آزاد اسلامی، گزارش کمیسیون‌ها و روابط عمومی، معرفی کتاب خطۀ ویراستاران و برنامه‌های رادیو ویرایش آمده است.
متن کامل خبرنامه را اینجـــــا مطالعه کنید.
گرامیداشت زادروز خانم گلی امامی و عقد تفاهم‌نامه با فرهنگان پاسداران برای فعالیت‌های مشترک فرهنگی
این نشست با همکاری انجمن ویراستاران، فرهنگان پاسداران، انتشارات ققنوس برگزار شد.
جمعی از دوستان، همکاران، اعضای هیئت‌مدیرۀ انجمن ویراستاران، مدیران فرهنگان، مدیران نشر ققنوس، خورشید، کتاب پنجره، عصر شنبه ۱۶ تیر در کتابفروشی فرهنگان پاسداران گرد آمدند تا ارادت خود را به بانوی تأثیرگذار در عرصۀ فرهنگ بیان کنند. در این نشست، هر یک از شرکت‌کنندگان گوشه‌ای از فعالیت‌های خانم امامی و نقش او در فعالیت‌های فرهنگی و چگونگی ارتباطشان با خانم امامی و کتاب‌هایش را بیان کردند. در این جلسه از جایگاه و خدمات مرحوم کریم امامی نیز یاد شد.
در ادامۀ مراسمِ تولد خانم امامی، تفاهم‌نامه‌ای میان انجمن صنفی ویراستاران و مؤسسۀ فرهنگان (شعبۀ پاسداران) به امضا رسید که از این پس، فرهنگان پاسداران میزبان نشست‌ها و جلسات نقد کتاب و جلسات مجامع رسمی انجمن ویراستاران باشد. مفاد تفاهم‌نامه به‌زودی در وبگاه انجمن قرار خواهد گرفت.
بیست و هفتمین شمارهٔ خبرنامهٔ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد. در این شماره مطالبی دربارۀ دورۀ جامع نگارش و ویرایش، دورۀ جامع ویرایش متون کودک و نوجوان، گزارش کمیسیون‌ها و روابط عمومی، نکوداشت دکتر حسن انوری و برنامه‌های رادیو ویرایش آمده است.
متن کامل خبرنامه را اینجـــــا مطالعه کنید.
پنجشنبه ۲۴ خرداد به مناسبت نکوداشت دکتر حسن انوری در بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار نشستی برگزار شد. در این نشست سیدمصطفی محقق داماد، علی‌اشرف صادقی، محمد شادروی‌منش، بهرام پروین گنابادی و حیدر قمری سخنرانی کردند.
دبیر انجمن صنفی ویراستاران، مهناز مقدسی، نیز به نمایندگی از انجمن صنفی ویراستاران متنی را در باب شخصیت استاد و خدمات ایشان به زبان و ادبیات فارسی قرائت کرد:
امروز برای بزرگداشت استاد حسن انوری گرد آمده‌ایم تا از انسانی والا تقدیر کنیم: دانشمندی فروتن، دریادلی نستوه، کوشنده‌ای بی‌خستگی، مهربان و شاگردنواز. بسیاری نویسندگان و مترجمان و پژوهندگان و همۀ ویراستارانِ برجسته مدیون فرهنگ سخن‌اند. سعادت کم‌یابی است که حاصل کار پژوهشگری در کتابخانۀ همۀ اهل قلم قرار داشته باشد. این سعادت را نه دهخدا در زمان حیاتش یافت و نه معین.
استاد انوری در فهم و تحلیل متون کهنِ فارسی توان کم‌نظیری دارند. با ذهن وقاد و نظر انتقادی و صراحت بیان خویش در لمحه‌ای مشکل متن را تشخیص می‌دهند و به جای آنچه در متنِ تصحیح‌شدهِ آمده صورت درستِ کلمه را حدس می‌زنند. کلیات سعدی به تصحیح و تدقیق ایشان حاوی نکات اصلاحیِ فراوانی در تصحیح فروغی‌ست و اختلاف این دو متن، خود می‌تواند مبنای یک پژوهش دانشگاهی قرار گیرد.
استاد انوری قلم‌آموختۀ سعدی است و میراث‌دار دهخدا و صاحبِ نثری است دل‌نشین. نوشته‌های ایشان در کتاب‌های درسی و دیگر آثارشان سرمشقی است برای کسانی که می‌خواهند سالم و پاکیزه بنویسند. نثری روان، شفاف، دقیق، موجَز، تأثیرگذار. استاد در نوشته‌های خود این را نیز نشان داده‌اند که هر چیزی اهمیت تأمل را دارد و دربارۀ هر چیزی می‌توان اندیشید و نوشت.
استاد انوری انسانی است به‌غایت سخت‌کوش. حتی در سن‌وسالی که بیشترِ هم‌سالانشان دوست‌تر دارند استراحت کنند، استاد نه‌تنها خود را خسته نمی‌دانند، بلکه جلوتر از جوانانِ همکارِ خود پیش می‌روند و بیش از آنان مشتاقِ تکمیل‌شدنِ کارند.
استاد انوری میهن‌پرستی تمام‌عیار به معنای پسندیدۀ آن است. همۀ فعالیت‌های استاد با هدف اعتلای فرهنگ ایران و پیشرفت دانش و افزایش آگاهی ایرانیان بوده است.
در کنار احترام و ارادت به استاد، باید گفت استاد حسن انوری را نمی‌توان دوست نداشت: انسانی شریف، آداب‌دان، صمیمی، اهل معاشرت، مردم‌دار، اهل طنز و خاطره‌گویی.
بسیاری از بزرگان فرهنگ ما زندگی‌نامۀ خود را، چندان که سرمشقی برای آیندگان باشد، به قلم نیاورده‌اند. اما جای شکر دارد که استاد انوری زندگی‌نامۀ خود را با قلمِ خواندنی خود در اختیارِ جوان‌ترها و نسل‌هایِ بعد گذارده‌اند و یقیناً فرهیختگانِ نسل‌هایِ بعد از زندگی‌نامۀ خودنوشتِ استاد الگو خواهند گرفت.
انجمن صنفی ویراستاران به خود می‌بالد که، در همان سال‌های آغاز کار، استاد انوری عضویت افتخاری انجمن را پذیرفتند و با اجرای یکی از طرح‌های پژوهشی خود در دل این انجمن ما را مرهون لطف خود قرار دادند.
افتخار میکنیم که معاصر استاد حسن انوری هستیم و از روزگار شاکریم که سایۀ ایشان همچنان بر سر ماست.
سال‌هاست آموخته‌ایم که اهل فضل را در زمانِ حیاتشان بزرگ بداریم. امیدواریم استاد انوری سال‌های سال بزیَند و هر سال به احترامشان گرد هم بیاییم تا احترام و ارادت خود را در محضرِ ایشان بیان کنیم.
هیئت‌مدیرۀ انجمن صنفی ویراستاران
گلی امامی، اصغر مهرپرور، هومن عباسپور، مهدی قنواتی
اولین جلسهٔ هم‌اندیشی اعضای انجمن، روز یکشنبه ۲۰ خرداد از ساعت ۱۹:۰۰ تا ۲۱:۰۰، به‌صورت برخط و در بستر وبینارپلاس برگزار شد. در این جلسه دربارهٔ نرخ‌نامۀ ویرایش و قرارداد ویرایش گفت‌وگو شد و شرکت‌کنندگان نظرات خود را مطرح کردند.
نرخ‌نامهٔ ویرایش از بهمن ۱۴۰۰ روی وبگاه انجمن قرار گرفته و هر سال با تصمیم اعضای کارگروه نرخ‌نامه درصدی به نرخ‌ها افزوده می‌شود. قرارداد ویرایش نیز بهمن ۱۴۰۲ منتشر شد.
در پایان این جلسه از شرکت‌کنندگان خواسته شد نظراتشان را به‌صورت مکتوب نیز به رایانامهٔ انجمن ارسال کنند.
برای شنیدن صوت کامل این نشست به پیوند زیر مراجعه کنید:
بیست‌وششمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد.
در این شماره مطالبی دربارۀ گزارش عملکرد انجمن در ۱۴۰۲، جلسۀ هیئتمدیره، نکوداشت استاد احمد سمیعی، کتابخانۀ مدرسۀ نصیرآباد، ویرایش ترجمه در بوتۀ نقد، گارگاه مبانی ویرایش می‌خوانید . برای ملاحظۀ متن کامل خبرنامه از پیوند زیر استفاده کنید.
پیش‌نویس قرارداد ویرایش منتشر شد
دیدگاه‌های خود را دربارۀ این قرارداد تا ۱۵ اسفند به رایانامۀ Anjoman.virastar@gamil.com ارسال بفرمایید.
نکوداشت استاد احمد سمیعی (گیلانی) و گرامیداشت روز ویراستار در فرهنگستان زبان و ادب فارسی
روز چهارشنبه، یازدهم بهمن 1402، به مناسبت نکوداشت استاد احمد سمیعی(گیلانی) و گرامیداشت روز ویراستار مراسمی در فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزار شد. در این مراسم غلامعلی حداد عادل، موسی اسوار، جعفر شجاع کیهانی و هومن عباسپور سخنرانی کردند.
در ابتدای جلسه، غلامعلی حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، استاد سمیعی را سرمایه، تکیه‌گاه، مرجع و ملجأ و چهرۀ سودمند و خدمتگزار، نه تنها برای فرهنگستان، بلکه برای فرهنگ ایران، معرفی کرد. او از منش استاد سمیعی در جلسات علمی و در مراسم روز تولدش،که هر سال در فرهنگستان برگزار می‌شد، گفت و به مقالۀ مفصل خود با عنوان «صد سال دانایی» اشاره کرد که قرار است به‌عنوان سرمقاله در مجلۀ نامۀ فرهنگستان منتشر شود.
حداد عادل، ضمن اشاره به ویژگی‌های اخلاقی و علمی استاد سمیعی بر این نکته تأکید کرد که جا دارد هرسال سالروز ولادت
استاد سمیعی را با عنوان تازه‌ای جشن بگیریم چرا که او علاوه بر ویراستار، مترجم، نویسنده، متفکر، مدیر و زبان‌شناس بود. او در پایان سخنرانی خود، استاد سمیعی را حلقۀ وصل فرهنگستان و انجمن صنفی ویراستاران دانست و این پیوند را پیوندی برقرار شمرد.
سخنران دوم این نشست، موسی اسوار، مترجم و عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی، از صفات و خصایص استاد سمیعی یاد کرد. وی برجسته‌ترین خصلت سمیعی را عشق به ویراستاری دانست و ویژگی‌های او را چنین برشمرد: ایثار در ویرایش، توجه به آداب ویراستاری، حفظ احترام صاحب اثر و تعامل با او، کوشایی و پشتکار در هر شرایط، سکوت و صبوری و روحیۀ دانشجویی و عشق به خواندن.
اسوار ویرایش را روندی جانکاه تلقی کرد که در وجود استاد سمیعی سرشته شده بود و استاد سمیعی از این موضوع نه‌تنها ناراضی نبود بلکه به این کار عشق داشت.او بیش از نیمی از عمر خود را وقف ویرایش کرد و هرگز از این کار خسته نمی‌شد.
موسی اسوار ضمن ستایش فعالیت‌های استاد سمیعی در حوزۀ ویرایش، او را از بزرگان عرصۀ ترجمه دانست و افزود که اگر استاد سمیعی تنها به امر تألیف و ترجمه می‌پرداخت، شمار آثارش به واقع به صد عدد می‌رسید. بر تلاش‌های ایشان باید ویرایش مقالات و سرپرستی چند مجله و ترجمۀ و تألیف مقالات فرهنگ آثار را افزود.
جعفر شجاع کیهانی، عضو هیئت علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی و از شاگردان استاد سمیعی، از نحوۀ آشنایی با استاد سمیعی از طریق آثار ایشان و شاگردی در محضر وی، در دانشگاه گیلان سخن گفت. وی گوشه‌هایی از مقاله‌ای را خواند که برای نکوداشت استاد سمیعی باعنوان «تاثیر اختیار در جریان جبر تاریخی زندگی استاد آفرینش‌گر،احمد سمیعی گیلانی» نوشته بود و در آن مروری کرده بود به فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی احمد سمیعی. کیهانی، در میان صحبت‌ها، به نثر زلال و پاکیزه و روحیۀ علمی و خلاقیت سمیعی اشاره کرد و او را شخصیتی بی‌نظیر توصیف کرد و صفت «سرو بلند زبان و ادب فارسی» را شایستۀ او دانست. وی همچنین، به نقل از خاطرات استاد سمیعی، اشاره کرد که نخستین جرقۀ زیبا نوشتن در دل استاد سمیعی در دوران دبستان و در درس انشا زده شد و او را به خواندن متون کلاسیک کشاند و مهارت او در نوشتن، در سال‌های بعد، از دانش او به متون کهن و داشتن تسلط به انواع نثرها نشئت می‌گرفت.
هومن عباسپور، نایب رئیس انجمن صنفی ویراستاران، بر اهمیت میراث استاد سمیعی و معرفی او به آیندگان برای جوانانی که محضر او را درک نکرده‌اند و فقط نام او را شنیده‌اند تأکید کرد.
عباسپور از سنت سمیعی به معنای سیر و سلوک و رفتار و اندیشه و قلم او سخن گفت. او وجه بارز این سنت را مردم‌داری و سعۀصدر و احترام به کسانی که آثارشان را ویرایش کرده بود دانست و به نقل آموزه‌هایی از سمیعی پرداخت که صاحب اثر را، به هر میزان سواد و در هر مرتبۀ اجتماعی، باید قانع کرد، نه اینکه به اتکای رتبۀ دانشگاهی یا حتی منزلت علمی او را مرعوب کرد.
عباسپور از فروتنی سمیعی یاد کرد و افزود او، بر خلاف عادت رایج، همواره ویراستار را مدیون صاحب اثر می‌دانست که با هر اثری که ویرایش می‌کند بر دانش خود می‌افزاید. او وجوه دیگر سمیعی را شاگرد پروری، در کنار ملاحظات شخصی و بازنگری و انتقاد از خویشتن، دانست.
عباسپور بر اهمیت انتشار آثار منتشر نشدۀ استاد سمیعی، که شمار آن‌ها بسیار است، تأکید کرد و از فرهنگستان زبان و ادب فارسی تقاضا کرد، که در صورت موافقت فرزندان محترم استاد، گروهی از فرهیختگان و شاگردان استاد را برای تدوین و آماده‌سازی و انتشار یادداشت‌هایی از استاد سمیعی بگمارند. وی در ادامه گفت که برخی مطالب استاد را، که نثری فخیم دارد، می‌توان برای مخاطبان جوان و به فراخور آنان ساده‌تر کرد تا به کتاب‌های درسی اضافه شود.
عباسپور افزود ویرایش‌های استاد سمیعی در دانشنامه‌ها و نشریات و خاطرات دیگران از استاد اگر منتشر بشود ارزشمند خواهد بود.
در پایان هومن عباسپور اعلام کرد که در آماده‌سازی و تدوین آثار استاد سمیعی، در همۀ مراحل، فرهنگستان زبان و ادب فارس می‌تواند انجمن صنفی ویراستاران را، که اصحابش همگی شاگردان و همکاران استاد سمیعی بودند، در کنار خود داشته باشد.
در این جلسه برخی شخصیت‌های فرهنگی و استادان و اعضای فرهنگستان و اعضای انجمن و نیز خانوادۀ استاد سمیعی حضور داشتند. از جمله استادان دکتر حسن انوری، دکتر حسین قاسم‌پور، دکتر محمدرضا نصیری، دکتر محمد دبیرمقدم، دکتر آبتین گلگار، دکتر اکبر ایرانی، مهشید نونهالی، نسرین پرویزی، آمنه بیدگلی در این نشست حضور یافتند.
این نشست در ساعت ۱۲:۳۰ پایان یافت.
میراث احمد سمیعی (گیلانی)
گفت‌وگو به مناسبت روز ویراستار
سه‌شنبه دهم بهمن ۱۴۰۲، انجمن صنفی ویراستاران و نشرچشمه به مناسبت روز ویراستار نشست مشترکی برگزار کردند. در این نشست که در کتابفروشی نشر چشمه در خیابان کارگر برگزار شد، بهرنگ کیائیان، مدیر انتشارات چشمه، اعضای هیئت‌مدیرهٔ انجمن: گلی امامی، اصغر مهرپرور، مهدی قنواتی، مهناز مقدسی، هومن عباسپور، محمدحسین ساکت، نازنین خلیلی‌پور، لیلا اثناعشری، پیام شمس‌الدینی، و چند تن از ناشران و ویراستاران و جمعی از اعضای انجمن حضور داشتند، از جمله عبدالحسین آذرنگ، سیدعلی آل‌داوود، مهشید نونهالی، حمیرا نونهالی، کاوه کیائیان، علی‌اصغر سمیعی‌فرد، ابراهیم کریمی زنجانی.
در ابتدای نشست مهناز مقدسی، دبیر انجمن، دربارۀ تأسیس انجمن و اعضای هیئتمدیره گزارشی داد و عمده فعالیت‌های انجمن را از آبان ۱۳۹۵ برشمرد. وی گفت که موضوع آموزش در انجمن از ابتدای شکل‌گیری در اولویت بوده است. انجمن توانسته دوره‌هایی را که مرکز نشر دانشگاهی شروع کرده بود ادامه دهد و تا کنون موفق شده شش دورهٔ جامع نگارش و ویرایش برگزار کند که حدود ۳۲۷ دانشجو در این دوره‌ها شرکت کرده و آموزش دیده‌اند. علاوه بر آن، دو دورۀ نگارش و ویرایش متون کودک و نوجوان برگزار شده و قرار است هر سال این دوره‌ها در زمان‌های مشخصی برگزار شود. کارگاه‌های تخصصی بسیاری نیز با مدیریت کمیسیون آموزش انجمن برگزار شده، از جمله نمایه‌سازی و ضبط‌اعلام، دستور زبان فارسی، ویرایش و ترجمهٔ متون فرانسوی به فارسی، ویرایش و ترجمۀ متون انگلیسی به فارسی، ویرایش داستان. اگر مجموع شرکت‌کنندگان در این دوره‌ها و کارگاه‌ها را در نظر بگیریم، با افتخار باید بگوییم حدود ۸۵۰ تن در دوره‌ها و کارگاه‌های انجمن و حدود ۱۳۰ تن در کارگاه‌هایی که به سفارش برخی مراکز فرهنگی تدارک دیده شده، از آموزش‌های انجمن بهره‌مند شده‌اند.
مهناز مقدسی افزود که در سال اخیر، برای تقویت توانمندی اعضا، چندین کارگاه رایگان یک‌روزه برگزار شده با این هدف که نیروهایی حرفه‌ای به صنعت نشر معرفی شوند و منشأ خدمات بهتری در این حوزه باشند.
مقدسی در ادامه به انتشار خبرنامه و ویژه‌نامه‌های انجمن اشاره کرد و از دیگر دستاوردهای انجمن به نرخ‌نامهٔ ویرایش، که در وبگاه انجمن محل مراجعۀ بسیاری از ناشران و ویراستاران شده، اشاره کرد و دربارۀ پیش‌نویس قرارداد ویرایش گفت و نوید داد که هفتهٔ دیگر قرارداد به همراه «توصیه‌نامه» در وبگاه انجمن بارگذاری می‌شود.
در پایان صحبت‌های مقدسی، یادی شد از استاد احمد سمیعی و جایگاه وی در نشر و ویرایش و ابراز تأسف شد از فقدان او در روز ویراستار. یادی نیز شد از ویراستارانی که دانش‌آموختۀ مؤسسۀ فرانکلین بودن و آنهایی که در تلاش بودند انجمن ویراستاران را در سال‌های دور تأسیس کنند و این امر میسر نشد: احمد سمیعی، ابوالحسن نجفی، کریم امامی، محمد حیدری ملایری، ناصر پاکدامن، میرشمس‌الدین ادیب‌سلطانی.
سپس،هومن عباسپور، نایب‌رئیس انجمن صنفی ویراستاران و سرویراستار نشر چشمه، این نوید را داد که قرار است همکاری نشر چشمه و انجمن ادامه یابد و نشست‌های منظمی با موضوع ویرایش برگزار شود. این جلسات در ادامۀ نشست‌هایی است که در انتشارات فنی ایران در گذشته برگزار می‌شد.
نخستین سخنران این نشست عبدالحسین آذرنگ، نظریه‌پرداز نشر و ویرایش، دانشنامه‌نگار، مترجم، مدرس ویرایش، ویراستار، و از پیشکسوتان حوزهٔ ویرایش بود. وی به جایگاه ویژهٔ احمد سمیعی در حوزهٔ ویرایش اشاره کرد و از ویژگی‌های او و میزان دانشش گفت و افزود، در دوره‌ای که سمیعی کار ویرایش را آغاز کرد هنوز واژه‌های ویراستار و ویراستاری ساخته نشده بود تا زمانی که محمد مقدم و صادق کیا آن را ساختند. اگر بزرگ‌ترین دستاورد احمد سمیعی را نظام‌بندی و ویرایش کتاب از صبا تا نیما اثر یحیی آرین‌پور بدانیم، بی‌راه نیست؛ در این کتاب ابعاد مختلف ویرایش را می‌توان دید. ویرایش این کتاب از منظر ویرایش تکوینی بسیار اهمیت دارد. سمیعی معماری کتاب بهار و ادب فارسی از محمدتقی بهار را نیز به عهده داشت و چندین اثر دیگر که با توانمندی او پرورده شدند، ولی حق او به‌درستی در آن آثار دیده نشد. آذرنگ، هوش، دقت، پشتکار، آرامش و صبوری، امانت‌داری و کار به دور از تظاهر و خودنمایی را از ویژگی‌های یک ویراستار خوب دانست که استاد سمیعی به واقع مظهر آن‌ها بود.
وی در پایان، استاد سمیعی را بهترین ویراستار منابع مرجع و ابوالحسن نجفی را بهترین ویراستار ادبی متون ترجمه‌شده از فرانسوی و اسماعیل سعادت را یکی از نمونه‌های درخشان ویراستار حداقلی و کریم امامی را نمونه‌ای از ویراستار دقیق و سخت‌گیر دانست.
دومین سخنران، سیدعلی آل‌داوود، حقوقدان و نویسنده و پژوهشگر و عضو شورای عالی علمی دایره‌المعارف بزرگ اسلام، به ویژگی‌های علمی و شخصیتی استاد سمیعی اشاره کرد. وی دربارۀ نحوۀ آشنایی با استاد سمیعی گفت که در سال‌هایی که استاد سمیعی با پژوهشگاه علوم انسانی همکاری داشت تصحیح کتاب اسرارالشهود را به ایشان داده بودند که ویرایش کند و آشنایی با استاد سمیعی زمانی صورت گرفت که برای گفت‌وگو با ویراستار در آنجا حاضر شده بود و مشاهده کرده بود که استاد سمیعی تمام نسخه‌ها و متن را وارسی کرده و حتی پیشنهادهای سازنده‌ای هم برای دیدن منابع دیگر مطرح کرده است و از آن زمان دوستی میان آن دو برقرار شد. وی افزود با وجود دقت‌نظر بی‌نظیر و وسواس‌گونۀ استاد سمیعی، کار با ایشان دشوار بود و هر کسی تاب ادامۀ همکاری با ایشان را نداشت، چرا که دقت و توجه ویژهٔ او عده‌ای را خسته می‌کرد و تغییرات زیادی که اعمال می‌کرد باعث می‌شد برخی مؤلفان، حتی افراد مشهور، آزرده‌خاطر شوند و مطلب خود را پس بگیرند.
آل داوود از برخی گفته‌ها دربارۀ استاد سمیعی انتقاد کرد، از جمله دادن صفت «پدر ویرایش» به ایشان و افزود ویرایشِ علمی از قرن‌ها پیش در ایران وجود داشته و این درست نیست که ابداع این کار را به ایشان نسبت دهیم. همچنین این میزان دخالت استاد سمیعی در متن‌ها، که نوشتۀ مؤلف کاملاً محو می‌شد، جایز نیست. آل داوود افزود که همین وسواس ایشان در ویرایش مقالات در فرهنگ آثار ایرانی و اسلامی موجب تأخیر در انتشار این کتاب و ناتمام ماندن مجلدات این فرهنگ شد.
آل‌داوود یکی از شرایط ویراستار خوب را خلاقیت و آفرینندگی برشمرد و تأکید کرد: تسلط ویراستار بر دانش‌های مختلف باید بیشتر ازمؤلف و مترجم باشد البته حدود دخالت ویراستار نیز اهمیت دارد و باید هماهنگ با مؤلف تغییرات را اعمال کند.
وی در پایان، ضمن یادکردِ خدمات دیگرویراستاران پیشکسوت و بی‌نظیر مانند فتح‌الله مجتبایی و آذرتاش آذرنوش، به این موضوع اشاره کرد که در ایران قدر ویرایش را آن‌گونه که شایسته است نمی‌دانند. کسی که تا این حد کتاب را متحول می‌کند نامش باید در صفحهٔ حقوقی کتاب درج شود یا در مقدمه دربارهٔ کاری که کرده توضیح داده شود.
در ادامۀ این نشست، برخی از مهمانان خاطراتی را از استاد سمیعی و دیگر ویراستاران بیان کردند.
مهشید نونهالی، مترجم و ویراستار و عضو افتخاری انجمن صنفی ویراستاران، از رضا سیدحسینی نیز یاد کرد که کمتر به او توجه شده اما همتش در آثار مهمی چون فرهنگ آثار ستودنی است. نونهالی به دقت و تلاش بی‌وقفۀ سیدحسینی و دانش او در زبان فرانسه اشاره کرد و اینکه اگر همت او نبود این فرهنگ شش جلدی، با وجود مشکلات فراوان در انتشارات سروش، منتشر نمی‌شد.
گلی امامی، مترجم و رئيس هیئت‌مدیرهٔ انجمن صنفی ویراستاران، به این نکته اشاره کرد که ویرایش باید طبقه‌بندی شود: متون علمی، متون کهن و ادبی هر کدام نوع متفاوتی از ویرایش را می‌طلبد. در ادبیات تألیفی، نمی‌توان اعمال سلیقه و خلاقیت کرد و باید به سبک مؤلف احترام گذاشت این نکته‌‌ای است که دربارۀ آن باید بیشتر صحبت کرد. وی به شخصیت‌های فرهنگی دیگری چون احمد منزوی و احسان یارشاطر اشاره کرد که توانایی و پشتکار و دستاوردهایشان ستودنی است.
اصغر مهرپرور، عضو هیئتمدیره و خزانه‌دار انجمن صنفی ویراستاران، خاطراتی از استاد سیدحسینی گفت و از دقت بی‌نظیر احمد سمیعی و ابوالحسن نجفی در فرهنگ آثار ایرانی و اسلامی یاد کرد که گاه ساعت‌ها دربارۀ نحوهٔ نگارش یک واژه بحث می‌کردند.
نازنین خلیلی‌پور، عضو هئیت‌مدیرهٔ انجمن، نیز به موضوع اهمیت محتوا در ویرایش و نقش ویراستار در آفرینش متن اشاره کرد و تأکید کرد که نباید ویرایش را فقط به رسم‌الخط و ویرایش متن تقلیل داد و باید ویراستاران را در سطح بررسی‌کنندۀ محتوا و آفرینش اثر هم دید که بسیار مهم‌تر از ویرایش‌های صوری و زبانی است.
در پایان این نشست، جواد رسولی، رئیس پیشین کمیسیون امور صنفی و حقوقی انجمن، از انتشار کتاب جدید خود با عنوان خطهٔ ویراستاران خبر داد و گفت: این کتاب تاریخ شفاهی ویراستاران و فعالان نشر و ویرایش در خراسان و شهر مشهد است که در آن برخی همکاران و اعضای انجمن همکاری داشتند و گلی امامی نیز بر آن مقدمه‌ای نوشته است. این کتاب در مراحل نهایی انتشار است و انتشارات کلهر به‌زودی آن را روانۀ بازار می‌کند.
نشست «میراث احمد سمیعی و گرامیداشت روز ویراستار» با حضور بیش از ۶۰ تن از ویراستاران و اهالی فرهنگی در ساعت هفت و سی دقیقهٔ عصر به پایان رسید.
گزارش از: پریا بختیاریان
فراخوان مطلب و مقاله برای ویژه‌نامۀ روز ویراستار (۱۱ بهمن)
موضوعات
۱. نقش انجمن‌های صنفی در توسعۀ فعالیت‌های فرهنگی‌هنری
۲. انجمن صنفی ویراستاران؛ بایدها و نبایدها
۳. معرفی انجمن‌های حوزۀ ویرایش در دیگر کشورها
۴. آشنایی با ویراستاران تأثیرگذار (ایران و جهان)
۵. جایگاه ویرایش در نشر استانی و در شهرستان‌ها
۶. جایگاه نرخ‌نامۀ ویرایش انجمن در بین ویراستاران و ناشران
۷. تأثیر دوره‌های آموزشی در پرورش ویراستار
۸. محدودۀ ویرایش و مسئولیت ویراستار: پیش از تولید اثر، پس از انتشار
۹. دوره‌های آموزش ویرایش؛ بایدها و نبایدها
۱۰. زنان ویراستار، جایگاه زنان در حوزهٔ ویرایش
۱۱. ویرایش در آثار کودک و نوجوان
۱۲. نقش ویراستار در ترویج کتاب‌خوانی
شرایط پذیرش مطلب
حجم مطالب:حداکثر ۱۲۰۰ کلمه
هر شخص حداکثر می‌تواند دو مطلب ارسال کند؛
هر مطلب، جداگانه، در یک فایل ورد تایپ شود؛
چنانچه مطلب نیاز به تصویر داشته باشد، تصویرباکیفیت ضمیمه شود؛
مطلب باید ساختار مناسب با محتوا داشته باشد و پاکیزه و بدون ایرادهای ویرایشی باشد.
هنگام ذخیرۀ فایل نام فایل به این صورت نوشته شود:
عنوان مطلب ـ نام نویسنده ـ تاریخ
نمونه: نرخ ویرایش و تورم ـ سمیه احمدی ـ ۲۰-۱۰-۱۴۰۲
مطالب از طریق رایانامه به نشانی: anjoman.virastar@gmail.com به دبیرخانه ارسال شود؛
بعد از ارسال، چنانچه پیام اعلام‌وصول دریافت نکردید با دفتر انجمن تماس بگیرید. ۰۲۱۸۸۵۱۴۶۱۳
آخرین فرصت ارسال مطالب ۳۰ دی ۱۴۰۲ است؛
این فراخوان محدود به اعضا نیست اما مطالب اعضای پیوستۀ انجمن صنفی ویراستاران در اولویت است.
دبیرخانه در ویرایش مطالب آزاد است.
بیست‌وپنجمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد.
در این شماره مطالب گفته‌شده در آخرین جلسات هیئتمدیره، گزارش کارگاه‌های برگزارشده از تیر تا مهر، برنامه‌های رادیو ویرایش، معرفی کتاب ویرایش ترجمه آمده است. ضمیمۀ این شماره از خبرنامه به منظور ادای احترام به چهار پیشکسوت حوزۀ نگارش و ویرایش تهیه شده که از اسفند سال ۱۴۰۱ تا مهر ۱۴۰۲ از میان ما رفته‌اند.
برای ملاحظۀ متن کامل خبرنامه از پیوند زیر استفاده کنید.
بیست‌وپنجمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران
قرارداد ویرایش در جلسۀ نقد و بررسی با ناشران
کمیسیون امور صنفی و حقوقی بعد از مطالعات و بررسی‌های گسترده در مورد تنظیم قرارداد و گوش سپردن به خواسته‌های ویراستاران و ناشران، پیش‌نویس قراردادی را تنظیم کرد و عصر سه‌شنبه دوم آبان‌ماه جلسه‌ای را برای گفت‌وگو و تبادل‌نظر با ناشران یا نمایندگانشان دربارهٔ ضرورت تنظیم این قرارداد و نظرخواهی دربارۀ مفاد آن برگزار کرد.
در این جلسه، خانم‌ها درویش از انتشارات ذهن‌آویز، عباسی از انتشارات کرگدن، قبدیان از انتشارات سمت و آقایان عباسپور از نشر چشمه، میرزاخانی سرویراستار نشر هرمس و یراقچی از نشر پنجره و اتحادیۀ ناشران حضور داشتند. همچنین نظرهای مکتوب چهار انتشارات و دو وکیل حقوقی نشر نیز، که به انجمن رسیده بود، در اختیار کمیسیون امور صنفی و حقوقی قرار گرفت. همچنین آقایان ساکت، رسولی و خانم‌ها مقدسی، اثناعشری، خرمایی به نمایندگی از انجمن و کمیسیون امور صنفی در این جلسه حضور داشتند.
انجمن صنفی ویراستاران به‌زودی نسخۀ «قرارداد ویرایش» را در وبگاه اختصاصی خود قرار خواهد داد.
بیست‌وچهارمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد.
در این شماره مطالبی دربارۀ گزارش عملکرد انجمن در ۱۴۰۱، جلسۀ هیئتمدیره، درگذشت استاد احمد سمیعی (گیلانی)، ششمین دورۀ جامع نگارش و ویرایش و کارگاه ویرایش جامع استاد عبدالحسین آذرنگ درج شده است. همچنین پیام اعضای هیئتمدیره به مناسبت ششمین دورۀ جامع و نکاتی دربارۀ ویراست جدید دستور خط فارسی در این خبرنامه آمده است. برای ملاحظۀ متن کامل خبرنامه از پیوند زیر استفاده کنید.
بیست‌وچهارمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران
ششمین دورۀ جامع نگارش و ویرایش در اردیبهشت ۱۴۰۲ برگزار می‌شود.
این دوره هفت‌ماهه است و هر سال یک‌بار برگزار می‌شود و شامل چند درس است. در این دوره، فراگیران درس‌های مبانی نظری در زبان فارسی، دستور خط فارسی، نشانه‌گذاری، ویرایش زبانی، عربی در فارسی، ویرایش استنادی و مرجع‌شناسی، ویرایش ترجمه، ویرایش رایانه‌ای، مبانی نشر و ویرایش، نمایه و ضبط اعلام را خواهند گذراند. در پایان هر درس آزمون همان درس برگزار می‌شود و فراگیرانی که در تمامی آزمون‌ها نمرۀ قبولی بگیرند در پایان دوره گواهی (با درج ریز نمرات) دریافت می‌کنند.
دوره‌های ویرایش انجمن ادامۀ دوره‌های جامع مرکز نشر دانشگاهی است که طی سال‌های گذشته با همراهی و حمایت معنوی مرکز نشر دانشگاهی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، جهاد دانشگاهی و انجمن علمی زبان‌شناسی ایران برگزار شده است.
هدف از برگزاری این دوره پرورش ویراستارانی است که به شقوق متعدد ویرایش توجه کنند و ویرایش را صرفاً اصلاح رسم‌الخط و املای کلمات و نشانه‌گذاری تلقی نکنند. در این دوره ویراستاران با نشر نیز آشنا می‌شوند و ویرایش‌های زبانی، ترجمه، صوری، محتوایی و ساختاری، و استنادی را فرا خواهند گرفت.
طی دو سال اخیر، این دوره تماماً برخط (آنلاین) برگزار شده است، اما احتمالاً دورۀ ششم به دو شکل حضوری و برخط برگزار خواهد شد.
کمیسیون آموزش انجمن صنفی ویراستاران در تلاش است که دانش‌آموختگان برتر دوره‌های آموزشی را به ناشران و مراکز فرهنگی معرفی کند تا فرصت آموزش‌های تکمیلی و امکان اشتغال را برای آنان فراهم شود. همچنین این فراگیران با کمیسیون امور ویرایشی انجمن نیز همکاری خواهند داشت.
ثبت‌نام دورۀ جامع نگارش و ویرایش از ۱۰ اسفند آغاز شده است و متقاضیان حضور در این دوره می‌توانند از طریق یکی از پیام‌رسان‌های بله، تلگرام، واتسپ با شمارۀ ۰۹۳۹۶۵۴۴۷۹۸ با بخش آموزش ارتباط برقرار کنند و جزئیات ثبت‌نام را دریافت کنند.
بیست‌وسومین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد.
در این شماره مطالبی دربارۀ مراسم روز ویراستار و فعالیت‌های انجمن، گزارش سومین مجمع عمومی و فوق‌العاده و اعضای منتخب هیئت‌مدیرۀ سوم، گزارش فعالیت‌های کمیسیون‌ها و دبیرخانه و روابط عمومی و اهدای کتاب به شهر سرباز در استان سیستان و بلوچستان درج شده است. برای ملاحظۀ متن کامل خبرنامه از پیوند زیر استفاده کنید.
اوایل دی‌ماه ۱۴۰۱ فراخوانی برای دریافت مطالب از ویراستاران و اعضای انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد تا ویژه‌نامه‌ای به مناسبت یازدهم بهمن، روز ویراستار، تدوین شود. مطالب متعددی با محتواهای متنوع به قلم اعضای انجمن و اهالی فرهنگ به دبیرخانۀ انجمن ارسال شد که از میان آن‌ها ۲۳ مطلب در این ویژه‌نامه آمده است.
امیدواریم با حمایت و همکاری این عزیزان ویژه‌نامه‌های دیگری نیز منتشر کنیم.
ویژه‌نامۀ روز ویراستار را از اینجــا دریافت کنید.
روز سه‌شنبه، یازدهم بهمن، به مناسبت گرامیداشت روز ویراستار نشستی صمیمی در کتابفروشی فرهنگان، با حضور استادان و پیشکسوتان حوزۀ نشر و ویرایش و برخی از اعضای انجمن صنفی ویراستاران، برگزار شد. استادان گلی امامی، مهشید نونهالی، هرمز همایون‌پور، سیدعلی آل‌داوود، فرخنده آقایی و چند تن از اعضای هیئت‌مدیرۀ انجمن مهدی قنواتی، هومن عباسپور، مهناز مقدسی و نازنین خلیلی‌پور در این نشست دربارۀ موضوعات متعددی صحبت کردند.
یازدهم بهمن به‌مناسبت زادروز استاد احمد سمیعی (گیلانی) و به پیشنهاد انجمن صنفی ویراستاران «روز ویراستار» نام گرفته است و امید است، با پیگیری‌های فرهنگستان زبان و ادب فارسی و تأیید شورای انقلاب فرهنگی، این روز در تقویم رسمی کشور ثبت گردد.
این نشست با صحبت دربارۀ اهمیت تعیین روزی به نام «روز ویراستار» و تأثیر آن در بین اهالی این صنف و جامعۀ نشر آغاز شد. گلی امامی، رئیس هیئت‌مدیرۀ انجمن، گفت: ویرایش مقوله‌ای است که بسیاری از مردم با مفهومش چندان آشنا نیستند. لازم بود روزی برای آن انتخاب و نام‌گذاری شود و چه بهتر که زادروز بزرگِ همۀ ویراستاران استاد احمد سمیعی (گیلانی) را برای آن انتخاب کنیم که این اسم و مفهومش آرام‌آرام در بین افراد و کتاب‌خوان‌ها جا بیفتد و همه بفهمند که ویراستار و ویرایش چیست. من به همۀ شما که از ویراستاران جوان هستید این روز را تبریک می‌گویم.
سیدعلی آل‌داوود، پژوهشگر و عضو افتخاری انجمن، گفت در ۱۳۳۲ و ۱۳۳۳، که بنگاه ترجمه افتتاح شد، دکتر احسان یارشاطر به اهمیت آن پی برد. بعد از آنکه مؤسسۀ فرانکلین تشکیل شد و ویرایش را به‌صورت جدی‌تر و وسیع‌تری پی‌گرفت، افراد بیشتری برای این کار جذب شدند؛ افرادی مثل استاد سمیعی، نجف دریابندری و کریم امامی. ولی این کار در همان زمان هم عمومیت نداشت. بعد از انقلاب، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ویرایش اجر مادی و معنوی در نظر گرفت و همین موجب ابتذال برای این رشته شد، چون برخی ناشران و اشخاص و نویسندگان که می‌خواستند فرزندان و نزدیکانشان از این امتیازها بهره‌مند بشوند، اسم آن‌ها را در صفحۀ حقوقی کتاب‌ها درج می‌کردند و این کار خطرناکی بود. به نظر من تشکیل انجمن ویراستاران این حسن را به همراه خواهد داشت که کم‌کم ویرایش به‌صورت رشته‌ای جدی دربیاید و کسانی که می‌خواهند ویراستار بشوند در این انجمن پرورش بیابند. ناشران هم بفهمند که انجمنی وجود دارد و سعی کنند از ویراستارانی کمک بگیرند که در جای معتبر آموزش دیده‌اند. تشکیل انجمن ویراستاران قدم مثبت و بزرگی است که این خدمت بزرگ را به جامعۀ فرهنگی نشان بدهد.
هرمز همایون‌پور، مترجم و عضو افتخاری انجمن ویراستاران، به مسئولیت‌های ویراستاران اشاره کرد و دربارۀ حدوحدود ویرایش گفت خیلی از ویراستاران سلیقۀ خودشان را اعمال می‌کنند. چندی پیش یکی از نویسندگان به من زنگ زد و گفت ویراستار کتابی که ترجمه کردم معادل‌هایی از معادل‌های برساخته را به جای معادل‌های من گذاشته که باعث شده متن نامفهوم بشود و از این بابت معترض بود. یکی از تأکیدهای انجمن علاوه بر اقدام خوبش برای نام‌گذاری روز ویراستار باید این باشد که ویراستار سلیقۀ خود را بر متن تحمیل نکند و بین ویراستار و صاحب‌اثر گفت‌وگو و تعامل صورت بگیرد. من از دور و نزدیک شاهد تلاش‌های انجمن بوده‌ام و خوشحالم که این انجمن پا گرفته است و امیدوارم روزبه‌روز سلطه و نفوذ و اعتبارش افزایش یابد.
مهشید نونهالی نیز روز ویراستار را به حاضران تبریک گفت و ادامه داد به نظرم انجمن باید برای امری مهم پیش‌قدم بشود و آن اینکه ناشران توجیه شوند باید با ویراستارانِ کارکشته کار کنند، چون بسیاری از کتاب‌ها که منتشر می‌شوند واقعاً ضعیف‌اند. برخی مترجمان می‌گویند ویراستار سبک من را به هم زده، درحالی‌که مترجم سبک ندارد و سبک متعلق به نویسنده است. باید پرسید که چرا ناشران قبول می‌کنند کسانی که به الفبای یک زبان آشنایی ندارند، کتاب‌های مهمی را ترجمه کنند. مثلاً کتابی که نویسنده‌اش به خاطر زبانش بسیار معروف است و رمانش حاوی دریایی از واژگان و اصطلاحات و ترکیبات است، با دایرۀ واژگان بسیار محدود ترجمه می‌شود و گاهی اصطلاحاتش به‌نادرستی ترجمه می‌شود و وقتی از مترجم پرسیده می‌شود در پاسخ می‌گوید مگر چه فرقی می‌کند که این واژه یا اصطلاح را این‌طور ترجمه کرد. متأسفانه مترجمانی داریم که واقعاً زبان فارسی نمی‌دانند و جای تعجب است که یک‌ماهه کتاب ترجمه می‌کنند درحالی‌که خواندن همان کتاب حداقل یک ماه زمان می‌برد. به نظرم باید ناشران جلو نشر این‌همه ترجمه را بگیرند.
نونهالی دربارۀ مشکلات رشتۀ مترجمی گفت که به نظرم باید روش تدریس دوره‌های مترجمی زبان در دانشگاهها تغییر کند چون این مشکل در قلم استادان دانشگاهها هم دیده می‌شود. چندی پیش کتابی به دستم رسید که باید آن را ویرایش می‌کردم و مترجم آن استاد سرشناسی بود، اما ترجمه‌اش با همین دایرۀ واژگان محدود انجام شده بود. استادان ترجمه آن‌قدر که کتاب به زبان اصلی و فرانسه خوانده‌‌اند به زبان فارسی کتاب نخوانده‌‌اند. خب چنین استادانی ترجمه را تدریس می‌کنند و دانشجویان هم همین روش را پی می‌گیرند.
مهدی قنواتی، عضو هیئت‌مدیرۀ انجمن، گفت ما در انجمن وقتی روز ویراستار را مطرح کردیم نظرمان این بود که این امر لازم است و حتی برای ثبت آن هم مراتب اداری را دنبال کردیم. از زمانی که به دنبال تأسیس انجمن بودیم و اساسنامۀ آن را به‌دقت نوشتیم قصدمان فقط ارتقای سطح دانش و جایگاه ویراستاران بود و خوشحال می‌شویم دوستان مشاوره بدهند تا راه‌های بهتری را در آینده پیش بگیریم.
آزاد عندلیبی، که به نمایندگی از نشر نو در جلسه حضور داشت، گفت شنیدن اینکه یک روز به نام روز ویراستار تعیین شده خوشحال‌کننده است و طبیعتاً بازخورد بیرونی آن این است که جامعه این صنف و این گروه را بشناسد. چیزی هم هست که باید پیش از این مطلب به آن فکر کرد، اینکه ما باید در درون صنف خودمان ویراستار را به رسمیت بشناسیم. ویراستار باید خودش را تعریف کند و به رسمیت بشناسد. اگر انجمنی به نام ویراستاران تأسیس شده، پیش از هر جا و اول از همه باید مسئله‌اش را با ناشران حل کند و خودش را به ناشران بشناساند و موقعیتش را در درون نشر تثبیت کند. خیلی خوب بود که در این پنج سال انجمن از ناشران دعوت می‌کرد و با آن‌ها گفت‌وگو می‌کرد برای اینکه زمینه‌ای به وجود بیاید که وقتی انجمن روز ویراستار و دستمزد و نرخ‌نامه‌ای را تعیین می‌کند ده ناشر از ناشران بزرگ فعالیت این انجمن را قبول کنند. در این صورت است که انجمن ثبات خواهد یافت.
مهناز مقدسی، دبیر انجمن، در پاسخ به برخی نکته‌های مطرح‌شده در جلسه گفت انجمن صنفی ویراستاران در شرایطی شکل گرفت که پیش از آن چند تلاش نافرجام برای تأسیس انجمن در دهۀ هفتاد صورت گرفته بود و این انجمن نخستین انجمن در این حوزه است که تشکیل شده. با این حال، تمام تلاش هیئت‌مدیرۀ انجمن از همان ابتدا این بوده که به بدنۀ نشر نزدیک بشود. در همان سال‌های نخست با ناشران و انجمن‌های فرهنگی جلساتی گذاشتیم و در تمام نمایشگاه‌های کتاب حضوری فعال داشتیم و ده‌ها نشست با ناشران گذاشتیم. حتی در مرکز نشر دانشگاهی جلسه و کلاس آموزشی گذاشتیم و در انتشارات مجد نشستی با حضور استاد پرهام و خانم امامی برگزار کردیم. ما در حد توانمان با ناشران ارتباط برقرار کردیم. در همین سال اخیر با 15 ناشر برای معرفی نرخ‌نامۀ ویرایش و نظر گرفتن از آن‌ها جلسه گذاشتیم. گزارش تمام دیدارها و فعالیت‌هایمان در فضاهای مجازی و وبگاه انجمن و خبرگزاری‌ها درج شده است. ما بارها تلاش کردیم که با ناشران بزرگ هم جلسات گفت‌وگو بگذاریم اما متأسفانه نشر در ایران یک‌پارچه و متحد نیست و ناشران هر کدام جزیره‌ای مستقل از هم‌اند. در جلساتی که با برخی ناشران داشتیم آن‌ها از ویرایش و ویراستار دفاع می‌کردند و ویرایش را امری ضروری می‌دانستند، اما وقتی در عمل برای ویرایش کتاب‌هایشان ویراستار خوب معرفی میکنیم می‌بینیم حاضر نیستند برای ویرایش خوب هزینه کنند و حتی مشتاق نیستند که کتابشان ویرایش خوبی بشود و ترجیح می‌دهند به جای ویرایش با نویسنده یا مترجم خوب همکاری کنند که متنشان نیاز به ویرایش نداشته باشد یا فقط ویرایش صوری بخواهد.
مهدی قنواتی در تأکید بر اینکه انجمن ارتباط مؤثری با بدنۀ نشر داشته گفت که اولین کارگاه آموزشی انجمن در دل یک نشر برگزار شد. نخستین دورۀ نگارش و ویرایش متون کودک و نوجوان نیز با انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان برگزار شد که آن انجمن با حدود بیست ناشر همکاری داشت. یکی از جلسات مهم ما هم در انتشارات فنی ایران برگزار شد. ما در اساسنامۀ انجمن بهنوعی چشم‌اندازی تقریباً ده‌ساله برای ارتباط با ناشران و تولیدکنندگان محتوا در نظر گرفته‌ایم.
مهدی قنواتی در بخش دیگری از گفت‌وگوها دربارۀ اهمیت زبان فارسی و زبان علم گفت مشکل کنونی زبان فارسی زبان علم است. اگر می‌خواهیم زبان فارسی زنده بماند چاره‌ای نداریم جز اینکه برایش برنامه‌ریزی زبانی داشته باشیم و این برنامه‌ریزی در شاخه‌های مختلف باید انجام شود، از جمله دستورخط و واژه‌سازی. بهتر است این تعامل میان نشر و کارهایی که در فرهنگستان انجام می‌شود برقرار شود. در حال حاضر ادبیات ناقل زبان فارسی از امروز به پنجاه سال آینده نیست. آنچه ناقل زبان فارسی است زبان علم است. زبان علم است که دارد بین مردم ترویج پیدا می‌کند. آنچه بچه‌ها در مدرسه یاد می‌گیرند زبان علم است و باید زبان علم را جدی بگیریم. قنواتی در مورد اهمیت رسم‌الخط گفت که واقعاً دستورخط دموکراسی برنمی‌دارد. ما باید به سمت یک‌دستی در رسم‌الخط برویم و دست از سلیقه و انتقاد و اختلاف‌نظر برداریم.
پژمان موسوی در ادامۀ صحبت‌ها و دربارۀ اهمیت فعالیت انجمن‌ها گفت که من سال‌هاست عضو انجمن خبرنگاران هستم. دیگران فکر می‌کنند که انجمن هیچ کاری نمی‌کند و از دور آن را می‌بینند و نمی‌دانند که چه کارهایی در انجمن انجام می‌شود. قاعدتاً انجمن‌ها فقط متکی به هیئتمدیره نیستند و به قوت و قدرت اعضایشان باید پویا بشوند. من شخصاً در مطبوعات و در دو مجله‌ای که در آن مشغولم با مشکلاتی روبه‌رو هستم. یکی از آن‌ها این است که وقتی مشکلی دارم نمی‌دانم باید به کدام کتاب مراجعه کنم یا به تجویز کدام استاد عمل کنم، مثلاً یک ویراستار تأکید دارد که «ی» مستقل بنویسیم و یک ویراستار «ـۀ» را ترجیح می‌دهد. بهتر است در مورد رسم‌الخط و برخی نکات ویرایشی اقتداری باشد که این تشتت را از بین ببرد و مخاطب با انواع نوشته‌ها و تنوع رسم‌الخط مواجه نشود.
آل داوود در مورد کاربرد «ی» و «ـۀ» گفت که سال‌ها پیش آقای سمیعی در فرهنگستان پیشنهاد داد که بهتر است «ی» مستقل بشود، اما بعدها نظر خودش را عوض کرد، ولی همچنان در آموزش‌وپرورش نظر سابق ایشان رعایت می‌شود.
آقای سرمستی، از همکاران کتابفروشی فرهنگان، دربارۀ نثر و ترجمۀ برخی کتاب‌ها از ناشران معتبر گفت و انتقاد کرد که متأسفانه بسیاری از ترجمه‌های منتشرشده خصوصاً آن‌ها که از زبان‌های غیرانگلیسی، مثل روسی و اسپانیایی، ترجمه شده‌اند مقابله نمی‌شوند و وقتی دقت میکنیم می‌بینیم که در موارد متعددی مترجم اصطلاحات و واژگان را درست ترجمه نکرده و چیز دیگری تحویل مخاطب داده است و این امر برای کتاب‌فروش که باید مخاطبانش را برای خرید کتاب خوب راهنمایی کند مشکل ایجاد می‌کند.
مقدسی در پاسخ به آقای سرمستی گفت یکی از پرسش‌هایی که در این زمینه مطرح است این است که آیا ناشران به اندازۀ کافی ویراستار دارند و آیا ناشر این اجازه را به ویراستار می‌دهد که بعد از ترجمۀ یک کتاب متن را سطربه‌سطر مقابله کند و ایرادهای احتمالی آن را بگیرد؟ اساساً آیا این کار صرفۀ اقتصادی برای ناشر دارد؟ پاسخ به این پرسش‌ها را باید از نشر و ناشران درخواست کرد. آیا ویراستار خوب داریم؟ و آیا ناشران به دنبال ویراستار خوب هستند؟ اصولاً ناشران از ویراستار چه توقعی دارند و چه میزان کار از ویراستار می‌خواهند؟
نازنین خلیلی‌پور، عضو هیئت‌مدیرۀ انجمن، پس از تبریک روز ویراستار گفت که یکی از معضلات نشر کنونی نبود ویراستار در نشر است. متأسفانه در حال حاضر کسانی با عنوان سرویراستار یا سردبیر در نشر کار می‌کنند که ویراستاران زیردست آنان از ایشان باسوادترند. وقتی کار ویرایشیِ ویراستار، که طبق اصولی آن را ویرایش کرده، از طریق این افراد به صاحب‌اثر داده می‌شود، چون علت تغییرات را نمی‌داند و دانش کافی ندارد نمی‌تواند از کار ویراستار دفاع کند و کار ویراستار ابتر می‌ماند. متأسفانه در امر ویرایش و نشر سنجه‌ای وجود ندارد. کسانی که در سطوح بالاتر قرار گرفته‌اند و کسانی که تجربه‌های خوبی دارند و ویراستارانی که تجربۀ کافی ندارند با سنجۀ مشخصی ارزیابی نمی‌شوند. اساساً سنجه‌ای برای ویرایش نیست و سنجه‌ای برای اینکه متن را تا کجا باید ویرایش کرد وجود ندارد. نبودن سنجه مشکل مهمی است که به همه‌چیز آسیب می‌رساند و به تفاوت روش کار ویراستاران دامن می‌زند.
هومن عباسپور، نایب‌رئیس هیئت‌مدیرۀ انجمن، دربارۀ مشکلات موجود در کتاب‌ها گفت که دورۀ نقد شفاهی خیلی وقت است تمام شده و بهتر است در مورد ایرادهای کتاب‌ها به جای ابرازنظرهای شفاهی به نوشتن روی آورد و در این زمینه هم منصف بود و برای وجود چند ایراد در یک کتابِ هزارصفحه‌ای آن را سرتاسر غلط خطاب نکرد. وقتی می‌گوییم این کتاب سرتاسر غلط است، یعنی این کتاب از کلمۀ اول تا آخر غلط است، درحالی‌که این‌طور نیست. عباسپور در توصیف توانایی و وظیفه‌شناسی ویراستاران گفت استاد سمیعی یک استثناست و کاری که در ویرایش می‌کند نیز استثناست و همین است که او را از دیگران متمایز می‌کند.
عباسپور در پایان یادی کرد از ویراستاران پیشکسوت استادان اسماعیل سعادت، ابوالحسن نجفی، نجف دریابندری، کریم امامی و از تلاش‌هایشان تقدیر کرد و برای استادان احمد سمیعی، حسن انوری، سیروس پرهام، منوچهر انور و دیگر بزرگانِ ویرایش آرزوی طول عمر و سلامتی کرد.
در ادامۀ این نشست، سخنرانان خاطرات خود را از پیشکسوتان ویرایش از جمله از استاد سمیعی بیان کردند و ویژگی‌های علمی و اخلاقی ایشان را برشمردند. در پایان این نشست پیشنهادهایی برای ادامۀ این جلسات مطرح شد و اینکه چند کارگروه در انجمن تشکیل شود که جلساتی مرتب برای ویرایش متون مطبوعات و مجلات و گفت‌وگو با ناشران برگزار شود.
انجمن صنفی ویراستاران، بنا به درخواست خانم عصمت آرامش از اعضای انجمن، با هدف تأسیس کتابخانه برای سه مدرسه در شهر سرباز، در استان سیستان و بلوچستان، با نام‌های مدرسۀ راهنمایی فضیلت نصیرآباد، دبیرستان طیبۀ نصیرآباد، هنرستان طوبی، فراخوانی در تاریخ ۱۵ دی منتشر کرد. پیش‌تر نیز به همت انجمن تعدادی کتاب به کتابخانۀ عمومی این شهر ارسال شده بود.
طرح اهدای کتاب، با تصویب هیئتمدیره، در برنامۀ فعالیت‌های روز ویراستار (۱۱ بهمن) گنجانده شد. طی سه هفته با حمایت برخی اعضای انجمن و دوستان و برخی ناشران از جمله نشر نی، نشر نو، جهان کتاب حدود ۱۳۰۰ عنوان کتاب در موضوعات روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، ادبیات، تاریخ، شعر و داستان و نیز کتاب‌هایی در حوزۀ کودک و نوجوان جمع‌آوری شد.
کتاب‌ها با همکاری چند تن از اعضا از جمله خانم‌ها مهناز مقدسی، لیلا اثناعشری، زهرا فرهادی‌مهر، فاطمه صفار و آقایان میلاد خدابخشی، امیر ادیب (قلاوند)، هومن عباسپور در دفتر انجمن بسته‌بندی و در تاریخ ۹ بهمن برای ارسال به شهر سرباز به باربری فرستاده شد.
کتاب‌ها در تاریخ ۱۴ بهمن به شهر سرباز و به دست دانش‌آموزان مدرسه رسید. مراسم افتتاح کتابخانه چهارشنبه ۱۹ بهمن با حضور عباس دبیرلو، به نمایندگی از انجمن، و مدیران و معلمان و دانش‌آموزان این مدارس برگزار شد.
فهرست اهداکنندگان و حامیان مالی این طرح در ادامه خواهد آمد. به گفتۀ عصمت آرامش، بیش از هشت سال است که این مدارس در انتظار دریافت کتاب و قفسۀ کتاب از وزارت آموزش و پرورش هستند و اگر همت انجمن و دیگر دوستان نبود، شاید سال‌های دیگر این انتظار به درازا می‌کشید. در نظر است کتاب‌های حوزۀ کودک و نوجوان به تنها مدرسۀ ابتدایی روستای کریم‌آباد دورک و کتاب‌های بزرگ‌سال به کتابخانۀ عمومی شهر سرباز اهدا شود.
مارینا فرهودی‌زاده ۴۵ جلد، شیوا خلیلی ۶۴ جلد، گلی امامی ۷۷ جلد، محبوبه جمشیدی ۱۱۶ جلد، ملیحه شمشکی ۱۸ جلد، لیلا اثناعشری ۱۴ جلد، محمد آرا ۶ جلد، حسن غیاثی ۲۹ جلد، الهه علی‌حیدری ۳۶ جلد، شیوا حریری ۳۱ جلد، حمیدرضا ناصری ۴۷ جلد، دکتر حسن انوری ۲۴ جلد، علیرضا نیکزاد ۴۷ جلد، جواد جوادی ۹ جلد، مهناز مقدسی و هومن عباسپور و فرانک عباسپور ۲۸۰ جلد، زهرا فرهادی‌مهر ۷ جلد، مریم فرزانه ۸ جلد، آزاده کامیار ۲ جلد، نفیسه صادقپور ۴۱ جلد، سارا صحرانورد ۲۱ جلد، میلاد خدابخشی ۹۸ جلد، اصغر مهرپرور ۳۰ جلد، مجید پوراسماعیل ۴ جلد.
انتشارات جهان کتاب ۳۸ جلد، نشر نی ۶۸ جلد، نشر نو ۱۱۳ جلد.
همایون عباسپور (کل هزینۀ باربری و حمل‌ونقل را تقبل کرد.)
سارا صحرانورد، الهه علی‌حیدری (مبالغی را بابت خرید لوازم موردنیاز مدرسه اهدا کردند.)
عباس دبیرلو (به‌نمایندگی از انجمن در مراسم افتتاح کتابخانه حضور یافت و شخصاً مبالغی را به مدرسه اهدا کرد.)
صبح پنجشنبه ۶ بهمن، سومین مجمع عمومی عادی و فوق‌العادۀ انجمن صنفی ویراستاران با حضور ۸۶ تن از اعضای انجمن برگزار شد. این نشست با حضور آقای کلاته، نمایندۀ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی سالن آمفی‌تئاتر سرای محلۀ ساعی تشکیل شد و مسئولیت هیئت‌رئیسه به عهدۀ مهشید نونهالی، مجید رهبانی، فتح‌الله فروغی، احسان موسوی خلخالی، سعید احمدی و آیدا قویدل قرار گرفت. در این جلسه، با اکثریت آرا هیئتمدیره اصلی و علی‌البدل و بازرس اصلی و علی‌البدل به ترتیب زیر انتخاب شدند:
اعضای اصلی هیئتمدیره: گلی امامی، مهناز مقدسی، هومن عباسپور، مهدی قنواتی، اصغر مهرپرور؛
اعضای علی‌البدل هیئتمدیره: نازنین خلیلی‌پور، محمدحسین ساکت؛
بازرس اصلی: لیلا اثناعشری، بازرس علی‌البدل: پیام شمس‌الدینی.
مدت تصدی هیئتمدیره سه سال و تا بهمن ۱۴۰۴ و مدت تصدی بازرس یک سال است.
در بخش پایانی این نشست مراسم کوتاهی به مناسبت روز ویراستار برگزار شد. روز ویراستار ۱۱ بهمن و مصادف با سالروز تولد استاد سمیعی تعیین شده است. در این نشست ضمن قدردانی از ویراستاران پیشکسوت و ویراستاران پرتلاش کنونی در نشر کاغذی و الکترونیک، فیلم کوتاهی از گفته‌های چند تن از ویراستاران و مترجمان پیشکسوت پخش شد.
انجمن برای روز ویراستار چند برنامه دارد که یکی از آن‌ها انتشار ویژه‌نامه‌ای به قلم اعضا و اهالی فرهنگ است که به‌صورت الکترونیک منتشر می‌شود، کار دیگر اهدای کتاب به سه مدرسۀ راهنمایی و دبیرستان و هنرستان در شهر سرباز است که کتاب‌های اهدایی به انجمن رسیده و قرار است شنبه بسته‌بندی و روز یکشنبه ارسال شود تا در روز ویراستار به دست عزیزانمان در شهر سرباز برسد.
برای دریافت خبرنامه کلیک کنید
تاریخ: ۱۴۰۱/۱۰/۲۰
شماره: ۷۰۰-۱
بدین‌وسیله از اعضای انجمن صنفی ویراستاران دعوت می‌شود که در جلسۀ مجمع عمومی عادی سالیانه و مجمع فوق‌العاده حضور یابند.
* زمان برگزاری: ۶ بهمن، از ساعت ۹:۳۰ تا ۱۳
* نشانی محل برگزاری: خیابان ولیعصر، ضلع شمالی پارک ساعی، روبروی خیابان آبشار، سرای محلۀ ساعی، سالن آمفی تئاتر.
۱) تصمیم در خصوص بند ۱۱ مادۀ ۱۳ اساسنامه و تفویض اختیار به هیئتمدیره برای تعیین حق عضویت و ورودیۀ اعضا
۲) تعیین مبلغ حق عضویت سالانه
۳) اعلام گزارش‌های عملکرد هیئتمدیره، خزانه‌دار، بازرس
۴) برگزاری انتخابات هیئتمدیره و بازرس
۱) گسترش حوزۀ فعالیت انجمن از شهر تهران به استان تهران
۲) اصلاح بندهایی از اساسنامه
هیئتمدیره: گلی امامی، اصغر مهرپرور، هومن عباسپور، مهدی قنواتی، مهناز مقدسی
| آگهی دعوت به مجمع عمومی عادی سالیانه و مجمع فوق‌العادۀ
انجمن صنفی کارگری ویراستاران شهر تهران |
تاریخ: ۱۱/۱۰/۱۴۰۱
شماره: ۶۹۶-۱
بدین‌وسیله از اعضای انجمن صنفی ویراستاران دعوت می‌شود که در جلسۀ مجمع فوق‌العاده و مجمع عمومی عادی سالیانه از ساعت ۹:۳۰ تا ۱۳ در تاریخ پنجشنبه ۶ بهمن حضور یابند.
* این جلسه حضوری است و نشانی محل برگزاری آن متعاقباً اعلام خواهد شد.
۱) گسترش حوزۀ فعالیت انجمن از شهر تهران به استان تهران
۲) اصلاح بندهایی از اساسنامه
۱) تصمیم در خصوص بند ۱۱ مادۀ ۱۳ اساسنامه و تفویض اختیار به هیئتمدیره برای تعیین حق عضویت و ورودیۀ اعضا
۲) تعیین مبلغ حق عضویت سالانه
۳) اعلام گزارش‌های عملکرد هیئتمدیره، خزانه‌دار، بازرس
۴) برگزاری انتخابات هیئتمدیره و بازرس
هیئتمدیره: گلی امامی، اصغر مهرپرور، هومن عباسپور، مهدی قنواتی، مهناز مقدسی
روابط عمومی انجمن صنفی ویراستاران در نظر دارد ویژه‌نامه‌ای به مناسبت روز ویراستار (۱۱ بهمن) تدوین و به‌صورت الکترونیکی منتشر کند. این ویژه‌نامه شامل مطالبی به قلم اعضای انجمن صنفی ویراستاران در زمینه‌های زیر خواهد بود.
۱. تجربه
۲. نقد و نظر
۳. یادی از بزرگان
۴. اخلاق ویراستاری
توجه
موضوع ـ نام کامل نویسنده ـ تاریخ
نمونه: بازگویی تجارب دیگران ـ سمیه احمدی ـ 20-10-1401
* دبیرخانه در انتخاب و ویرایش مطالب آزاد است.
