زبان فارسی؛ ممیّزِ ذیروح از غیرذیروح
| اسماعیل سعادت | منتشرشده در: نشر دانش، سال چهاردهم، شمارۀ 5 | مرداد و شهریور 1373 |
جالب توجه و حتی پرمعنی است که زبان فارسی داشتن روح را ملاک تمایز موجودات از یکدیگر میگیرد. اما چنین نیست که در این تمایز ذیروح و غیرذیروح را به یک چشم نگاه کند. درحقیقت اگر تمایزی میان آنها قائل است به دلیل این است که ذیروح را بر غیر ذیروح ترجیح میدهد و آن را در مرتبهای بالاتر از این مینشاند، زیرا یکی چیزی دارد که نزد انسان عزیز و شریف است و دیگری آن را ندارد. به همین سبب است که جمع غیرذیروح یا غیر جاندار را هم مفرد میگیرد و افراد آن را صاحب شخصیت مستقل نمیشناسد. سنگها را به معنی نوع سنگ میگیرد و فعل آنها را به صیغۀ مفرد میآورد: سنگها (حتی اگر همۀ سنگهای جهان باشد) سخت است، اما موشها (حتی اگر دو تا باشند) موذیاند.
مقاله را از پیوند زیر دریافت کنید.