گزارش نشست هم‌اندیشی و تبادل‌ِ‌نظر ویراستاران
۱۴شهریور۱۳۹۶، سالن همایش اتحادیۀ ناشران
در آغاز نشست، آقای دکتر جواد رسولی پس از سلام و خوشامدگویی به حاضران در جلسه، از جناب آقای آموزگار، رئیس هیئت‌مدیرۀ اتحادیۀ ناشران برای سخنرانی دعوت کردند.
آقای آموزگار ضمن یادکرد نکته‌ای دربارۀ مرحوم محمد زهرایی، مدیر نشر «کارنامه»، ویرایش را نوعی دستگاه فکری خواندند و با اشاره به اینکه مسئله‌ها و معضل‌های حوزۀ نوشتار در طی زمان، تغییر کرده‌اند از اهمیت ویرایش و ضرورت ایجاد انجمن‌های ویرایش سخن گفتند.
پس از آن، جناب آقای فریبرز مجیدی از روند مستمر و پرفرازوفرود تشکیل انجمن ویراستاران و نیز، هدف‌ها و رسالت این انجمن گفتند. همچنین ایشان دربارۀ تشتتِ شیوه‌نامه‌ای در میان ویراستاران و قدرت صنفی و سازمانی ویراستاران نکته‌هایی را ابراز فرمودند.
بعد از فرموده‌های جناب مجیدی، کلیپی پخش شد که روند شکل‌گیری انجمن را بیان می‌کرد و برنامه‌های سابق و همچنین اعضای هیئت‌مؤسس این انجمن را نشان می‌داد.
دبیر انجمن، سرکار خانم مهناز مقدسی نیز در ادامه، دربارۀ هدف و چگونگی اجرای این نشست و نیز اهداف انجمن صنفی ویراستاران صحبت کردند و یادآور شدند که بسیاری از ویراستاران نمی‌دانند داشتن صنف برای این حرفه و هر حرفۀ دیگری چه اهمیتی دارد. ایشان همچنین دربارۀ نحوۀ برقراری ارتباط حرفه‌ای ویراستار و ناشر و مباحث صنفی جامعۀ ویراستاران توضیح دادند. علاوه‌برآن، به ساختار سازمانی انجمن، کمیسیون‌ها و فعالیت‌های ده‌ماهۀ انجمن اشاره کردند.
در پیِ سخنان خانم مقدسی، آقای مهدی قنواتی مسئول کمیسیون آموزش انجمن گفتند کمیسیون آموزش درصدد است دوره‌های آموزشی نگارش و ویرایش را به‌دقت آسیب‌شناسی کند. همچنین، دانش ویراستاران را از جنبه‌های نظری و علمی و عملی، با روش‌ها و شیوه‌های گوناگون ارزیابی کند تا بتواند رفته‌رفته دوره‌های آموزشی بهینه‌ای برای ویراستاران به‌منظور ارتقای سطح ویرایش در ایران طراحی و برگزار کند.
آقای قنواتی از تلاش پیگیر انجمن برای برگزاری دوره‌های مختلف آموزشی ویرایش و ارتباط مؤثر با نهادهای مربوط هم خبر دادند.
مسئول کمیسیون حقوقی انجمن، جناب آقای فتح‌الله فروغی هم فرمودند: در قانون مؤلفان و مصنفان، جایگاه ویرایش به‌معنای اصلی و حقیقی خودش در نظر گرفته نشده و همین باعث شده است که ویراستاران قدرت حقوقی اثرگذاری نداشته باشند.
در ادامه، جناب آقای هومن عباسپور، نایب‌رئیس انجمن و مسئول کمیسیون امور ویرایشی، دربارۀ این کمیسیون گفتند که هدف ما گرفتن کارهای ویرایشی از ناشران و دادن آن به ویراستاران است؛ اما این کار به‌شیوۀ مرسوم واسطه‌گری نیست؛ بلکه بر پایۀ روش دستیاری است. به این معنا که سرویراستاران این کمیسیون بر کار ویرایش و آماده‌سازی کتاب‌ها نظارت می‌کنند و به این صورت، رفته‌رفته هم ویراستاران ماهری تربیت خواهند کرد، هم کتاب‌های ناشران را با کیفیت مطلوبی ویرایش و آماده‌سازی خواهند کرد.
اضافه‌برآن، آقای عباسپور در قدردانی از استاد سیروس پرهام متذکر شدند که شاید اگر استاد سیروس پرهام این حمایت را نمی‌کردند و با حسن‌نیت و تشویق به تشکیل انجمن، در جایگاه هیئت‌مؤسس قرار نمی‌گرفتند، امروز انجمن صنفی ویراستاران وجود نمی‌داشت.
در بخش عضوگیری نیز، خانم مهناز مقدسی به‌عنوان مسئول کمیسیون عضوگیری، به انواع عضویت و نیز شرایط و مزایا و چگونگی عضویت در انجمن پرداختند. ایشان همچنین، تشکر از بزرگان ویرایش و استادان کامران فانی، عبدالحسین آذرنگ و موسی اسوار را بابت حمایت مشاوره‌ای و تشویق ویژۀ هیئت‌مؤسس بر خود لازم دانستند.
در بخش پایانی نشست، جناب آقای بهنام رمضانی‌نژاد، مسئول کمیسیون برنامه‌ریزی و پژوهش، نخست اهداف و وظایف نُه‌گانۀ کمیسیون را برشمردند و سپس کارگروه‌های چهارگانۀ کمیسیون را معرفی کردند. ایشان از هدف «کارگروه معرفی مآخذ ویرایش» گفتند و از تشکیل «کارگروه واژگان نشر و ویرایش» خبر دادند.
جز آن، آقای رمضانی‌نژاد به‌تفصیل دربارۀ «کارگروه معرفی ویراستاران» و «کارگروه معرفی شیوه‌نامه‌های ویرایش» نکته‌هایی را یادآور شدند. در پایان نیز نکته‌هایی را در باب «برقراری ارتباط علمی و پژوهشی اعضا با نشرپژوهان و پیش‌کسوتان ویرایش»، «برنامه‌ریزی برای نشست‌های تخصصی و پژوهشی در حوزۀ مبانی نظری ویرایش و نشرپژوهی» و بازتاب آن در وبگاه انجمن، به اطلاع حاضران رساند.
پرسش و پاسخ، واپسین مرحلۀ این جلسه بود. در این بخش، حاضران آزادانه پرسش‌ها و دغدغه‌های خود را با مسئولان انجمن مطرح و پاسخ‌هایی از اعضا دریافت کردند که گزیده‌ای از آن سؤال‌ها چنین بود:
سؤال: حقِّ‌عضویت‌ها صَرف چه می‌شوند؟
جواب آقای فتح‌الله فروغی: صرف فرآیندهای اداری و مکان استیجاری انجمن می‌شوند؛ باوجوداین، حقِّ‌عضویت‌ها کفاف هزینه‌های کارها را نمی‌دهند و به کمک‌های مردمی نیاز است.
سؤال: اگر میان ویراستار و ناشر اختلافی رخ دهد، آیا انجمن صنفی ویراستاران می‌تواند حَکم باشد؟
جواب آقای فتح‌الله فروغی: بله، به‌شرط توافق دو طرفِ قضیه می‌شود؛ البته صرفاً در جایگاه کارشناس و نه به‌عنوان صاحب‌نظر حقوقی.
تهیۀ گزارش: انسیه جهانبخت
