در سال‌های اخیر، براثر درکِ نادرست و سطحی از ویرایش، نوعی نگاهِ دیجیتالی در میان نوویراستاران رایج شده که باید از فراگیرشدنِ آن پرهیز کنیم. ما باید بدانیم:
- وقتی دو کلمه یا دو تعبیر برای بیان یک مفهوم داریم، لزوماً یکی از آن دو غلط نیست.
- جملۀ درست لزوماً به یک شکل نیست. می‌توان جمله‌های متعددی با یک مضمون نوشت که همه درست باشند.
- وقتی یک کلمه دو رسم‌الخط دارد، لزوماً آن صورتی که ما به آن عادت داریم یا آن صورتی که تأییدشدۀ فرهنگستان است بهتر و درست‌تر نیست.
- نوشتن اعداد از راست به چپ و از چپ به راست هردو درست است و هر روش طرف‌داران خود را دارد.
- تورفتنِ سطر اولِ پاراگرافِ اول یا آغازِ آن سطر از سرِ اشپون هردو درست است و برگزیدن یکی از آن دو امری اختیاری است.
- ارجاعِ درون‌متنی و پانوشتی هردو درست است و، در آثار تألیفی، ویراستار و مؤلف و گاه ناشر، بنابر نوعِ متن یا تعداد ارجاعات، تصمیم می‌گیرند که کدام‌یک از آن دو روش را اختیار کنند.
این‌ها فقط چند مثال از میان صدهاست که ناآگاهی از آ‌ن‌ها به تلقیِ عوامانه از ویرایش دامن می‌زند و ویرایش را به بی‌راهۀ دیجیتالی‌شدن پرتاب می‌کند.
ما تنها می‌توانیم بگوییم که کدام شکل رایج‌تر است یا کدام تعبیر با متن متناسب‌تر است یا کدام آرایشِ پاراگراف با قطع و فونت سازگارتر است یا «من از فلان شیوه‌نامه پیروی می‌کنم».
#ناویرایش #نوویراستار #ناویراستار
هومن عباسپور
@anjomanvirastaran
