مصطفی مقربی، نویسنده، ویراستار، مترجم و پژوهشگر ایرانی، در ۱۲۹۳ در تهران به دنیا آمد. تحصیلات متوسطه را در دبیرستان دارالفنون و در ۱۳۱۲ به پایان رساند. در ۱۳۱۵ از دانشسرای عالی لیسانس زبان و ادبیات فارسی و در ۱۳۲۴، از دانشکدۀ زبان و ادبیات دانشگاه تهران، دکتری زبان و ادبیات فارسی گرفت. از استادانش ابراهیم پورداوود، بدیع‌الزمان فروزانفر و دکتر محمد مقدم بودند. مقربی بین سال‌های ۱۳۲۳ تا ۱۳۳۸ در دانشسرای مقدماتی تدریس می‌کرد. با تأسیس انجمن ایران‌شناسی، به ابتکار ابراهیم پورداوود، به جمع اعضای آن پیوست و در کنار احمد افشار شیرازی، اوانس حق‌نظریان، محمد دبیرسیاقی، منوچهر ستوده، ذبیح‌الله صفا، هانری کربن، محمد مُکری، محمدجواد مشکور، محمد معین، قرار گرفت. این اسامی روی دومین نشریۀ انجمن با عنوان جشن سده چاپ شد. با تشکیل بخش ادیتوریال انتشارات فرانکلین در زمرۀ ویراستاران این مؤسسه قرار گرفت و چون دستوردان بود کتاب‌هایی که احتیاج زیادی به مقابله نداشت به ایشان سپرده می‌شد. او با سازمان کتابهای درسی نیز همکاری داشت. با تشکیل گروه تألیف و ترجمۀ دایرهالمعارف فارسی، به سرپرستی غلامحسین مصاحب، به گروه همکاران مصاحب پیوست و در آنجا حضور مؤثری داشت. حدود ۱۵۰۰ مدخل در علوم ادبی، زبان فارسی، رجال و معرفی کتاب و ترجمه‌هایی از مقالات خارجی برای دایرهالمعارف فارسی تدوین کرد.
مقربی در ۱۳۴۸ بازنشسته شد، البته کار تدریس را تا سال ۱۳۵۸ ادامه داد. مقالات متعددی از او در مباحث دستور زبان فارسی، زبان‌شناسی، حافظ‌پژوهی و نقد کتاب در ماهنامه‌های سخن، راهنمای کتاب (که مدتی سردبیر آن هم بود)، یغما، آینده و مجلۀ زبان‌شناسی منتشر شد.
مقربی در نوشتن، درست‌نویس و ساده‌نویس و کوتاه‌نویس بود. از حشو پرهیز می‌کرد. در نوشتن پیرو قواعد دستوری بود. نه کم می‌گفت نه زیاد. البته کم‌حرف بود. در مجامع دوستانه تا ضرورتی پیش نمی‌آمد، سخنی نمی‌گفت. در جلسات رسمی نیز کم سخن‌تر می‌شد.
به گفتۀ منوچهر ستوده، به‌محض آنکه مقربی سخنی از کسی می‌شنید که نکته‌ای را به ذهن او می‌رساند، نکته را روی تکه کاغذی یادداشت می‌کرد و در جیب می‌گذاشت و به دفینه اوراقی می‌سپرد که در مدت چهل سال آن‌ها را جمع کرده بود. کند‌بودن مرحوم مقربی موجب شد که دوستان نزدیکش نام کتابش را به شوخی «فس‌فس‌نامه» بگذارند.
دکتر مصطفی مقربی در ۱۸ مهر سال ۱۳۷۷، در ۸۶ سالگی، درگذشت و در قطعۀ فرهیختگان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
یاد این ویراستار پیشگام را گرامی می‌داریم.
از آثار اوست:
فارسی سال اول دبیرستان، م‍ؤل‍ف‍ان مصطفی مقربی، ف‍ت‍ح‌ال‍ل‍ه م‍ج‍ت‍ب‍ای‍ی، زهرا خانلری (ک‍ی‍ا)، تهران: ش‍رک‍ت س‍ه‍ام‍ی طب‍ع و ن‍ش‍ر کتابهای درسی ایران، ۱۳۴۷؛
فارسی سال اول دبیرستان، م‍ؤل‍ف‍ان مصطفی مقربی، ف‍ت‍ح‌ال‍ل‍ه م‍ج‍ت‍ب‍ای‍ی، زهرا خانلری (ک‍ی‍ا)، زی‍رن‍ظر پ‍روی‍ز ن‍اتل خانلری، تهران: وزارت آم‍وزش و پ‍رورش، ش‍رک‍ت س‍ه‍ام‍ی طب‍ع و ن‍ش‍ر کتابهای درسی ایران، ۱۳۴۸؛
کیلتی، برناردین، سقوط قسطنطنیه، ترجمۀ مصطفی مقربی، تهران: نیل، ۱۳۵۰؛
ه‍ی‍ل‍ی‍ر، و. م.، تاریخ جهان برای خردسالان، ترجمۀ مصطفی مقربی، تهران: تابان، ۱۳۶۱؛
ترکیب در زبان فارسی، مصطفی مقربی، تهران: توس، ۱۳۷۲؛
وندهای زبان فارسی،مصطفی مقربی، انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ۱۳۷۳؛
هژده گفتار: مجموعه مقالات، مصطفی مقربی، تهران: توس، ۱۳۷۵.
