انجمن صنفی کارگری ویراستاران پیگیر مسائل علمی ویراستاری است
مهناز مقدسی؛ عضو هیات مدیره و دبیر انجمن صنفی کارگری ویراستاران، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در حاشیه مراسم تقدیر از پیشکسوتان ویرایش، به میزبانی سیویکمین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، درباره ضرورت تشکیل این نشست گفت: انجمن صنفی ویراستاران از سیامین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران تقدیر از پیشکسوتان ویرایش را پایهگذاری کرد.
وی با اشاره به هدف برگزاری آیین نکوداشت ویراستاران پیشکسوت افزود: بسیاری از نو ویراستاران فعال در حوزه کتاب و پژوهش حتی از نام پیشکسوتان بیاطلاعاند، از کسانی که در این عرصه بیش از ۶۰ سال سابقه دارند. براین اساس، دومین مراسم تقدیر از پیشکسوتان ویرایش را همزمان با سیویکمین دوره نمایشگاه بینالمللی برگزار کردیم.
مقدسی ادامه داد: بسیاری از چهرههایی که در این مراسم از آنها تقدیر شد، اگرچه ممکن است برای دیگر فعالیتهای پژوهشیشان تقدیر شده باشند، اما هرگز برای تلاششان در حوزه ویرایش از آنها قدردانی نشده است و ما درصددیم که این سنت را ادامه دهیم و معتقدیم که ویراستاران حضوری بیصدا در پشت نوشتهها دارند.
این عضو هیات موسس انجمن صنفی کارگری ویراستاران با بیان این مطلب که ما این سنت را با تقدیر از اولین نسل ویراستاران آغاز کردهایم، ادامه داد: سال گذشته از پنج استاد پیشکسوتان دیگر قدردانی شد، آقایان: بهاءالدین خرمشاهی، فتحالله مجتبایی، محمد خاکی، هرمز همایونپور، و اصغر مهرپرور. کسانی که ما در نسل اول ویراستاران قرار دادهایم کسانی هستند که در موسسه فرانکلین، انتشارات نیل و ینگاه ترجمه و نشر کتاب کارشان را آغاز کردند، مراکزی که نخستین مجموعه ویراستاری را بنا نهادند. ارج نهادن به ویراستاران یکی از وظایف انجمن است.
مقدسی افزود: در نمایشگاه امسال از پنج ویراستار سرشناس و یک نسخهپژوه و شاهنامهپژوه تقدیر کردیم: استادان اسماعیل سعادت، منوچهر انور، جلال خالقیمطلق، ایران گرگین و سیروس پرهام که ایشان از موسسان انجمن صنفی ویراستاران هم هستند. در این نشست، آنها درباره اهمیت سهم ویراستار در اصلاح و ارزیابی آثار، پیش از انتشار، گفتند و به نگاه گذشته به ویراستار اشاره کردند و به تقلیل یافتن توجه ناشران به حضور مهم آنان تأکید کردند؛ اینکه ویراستار در فضای کنونی سهمش به اندازه اصلاحات جزئی در کتاب تقلیل یافته است. آنها به ضرورت حرفهای کردن امر ویرایش و دادن تعریف دقیق از ویرایش و ویراستار اشاره کردند.
دبیر انجمن صنفی ویراستاران با اشاره به اهمیت تعریف مفهوم ویراستار بیان کرد: یکی از اهداف انجمن، ارائه تعریف ویراستار با هدف تفکیک ویراستار از غیر ویراستار است.
مقدسی با تاکید بر اهمیت استفاده از تجارب ویراستاران برای نوویراستاران افزود: برگزاری آیین تقدیر از پیشکسوتان ویرایش تاکید بر این نکته است که پایههای ویراستاری از مدتها قبل گذاشته شده است و چنین نیست که در سالهای اخیر شکل گرفته باشد.
وی درباره همکاری مشترک انجمن با موسسه خانه کتاب بیان کرد: مدتهاست برای همکاری مشترک با موسسات انتشاراتی، مراکز فرهنگی و اتحادیهها و انجمنها نشستها و جلساتی داشتهایم. در این جلسات که به قصد مشاوره و نیازسنجی و مسائل حقوقی ویراستاران بوده صحبت کردهایم و با مراکز اصلی نشر، مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلام، نیز مکاتباتی داشتهایم. نشستی نیز با دکتر حسینیپور؛ مدیر عامل خانه کتاب، داشتهایم.
مقدسی با اشاره به اهمیت مسائل حقوقی ویراستاران افزود: هرچند که از چند سال پیش آییننامههایی برای حمایت از ویراستاران تدوین شده، متاسفانه امسال متوجه شدیم که به دلایلی امکان استفاده ویراستاران از این حمایتها مانند بن خرید کتاب فراهم نشده است و این خبر خوبی نبود. برای این موضوع، از راههای قانونی، پیگیریهایی کردهایم و خواهیم کرد که امیدواریم به نتایج خوبی برسیم.
وی با تاکید بر سهم قابل توجه ویراستاران در نشر کشور، ابراز امیدواری کرد که فرصت گفتوگو با نهادهای مرتبط فراهم شود. انجمن تمام تلاش خود را میکند که زیرساختهای علمی و دانشی و شغلی ویراستاران را فراهم کند، اما شکستن حد و حصرهای اداری و رفع مشکلات اداری بر عهده نهادهای بالاتر است و انتظار میرود حمایتهای شغلی و تسهیلاتی و رفاهی این صنف و اساسا حمایت از انجمن ها در دستور کار نهادهای ذیربط قرار گیرد. ما تا جایی که در توانمان باشد تلاشمان را میکنیم.
مقدسی ادامه داد: انجمن، پیگیر بخش علمی و محتوایی ویراستاری است و انتظار داریم که مباحث اداری از سوی نهادهای مرتبط پیگیری و گرهگشایی شود.