فراخوان مطلب و مقاله برای ویژه‌نامۀ روز ویراستار (۱۱ بهمن 1403)

فراخوان مطلب و مقاله برای ویژه‌نامۀ روز ویراستار (۱۱ بهمن 1403)

| آخرین فرصت ارسال مطالب: ۳۰ آذر ۱۴۰۳ |

 

موضوعات

  • لزوم وجود تشکل‌های صنفی و تأثیر فعالیت آن‌ها
  • مسئولیت‌ها و وظایف تشکل‌های صنفی در ایران/جهان
  • اقتصاد ویرایش؛ فرصت‌ها و کاستی‌ها

 

  • مروری بر آثار ویرایشی دههٔ ۱۳۹۰
  • مروری بر شیوه‌نامه‌های زبان فارسی (عمومی/اختصاصی؛ کهن/معاصر؛ …)
  • ویرایش ترجمه و مسائل آن
  • ویرایش متون کودک و نوجوان؛ بایستگی‌ها و شایستگی‌ها
  • تصویرویرایی

 

  • ویرایش در حوزهٔ تبلیغات (بیلبوردهای تبلیغاتی/ شعارهای تبلیغاتی/ …)
  • ویرایش در حوزهٔ خبر
  • ویرایش در حوزهٔ سینما
  • ویرایش در حوزهٔ رسانه‌های شنیداری (پادکست/کتاب صوتی/…)
  • ویرایش در فضای مجازی

 

  • ویرایش و نسبت آن با زبان‌شناسی
  • گونه‌ها و مراتب زبانی در زبان فارسی
  • ساخت‌های نحوی زبان گفتار و تفاوت آن با ساخت‌های نحوی زبان معیار
  • وظیفهٔ ویراستار در مواجهه با ممیزی/ کتاب‌سازی/ مسائل اجتماعی همچون زبان جنسیت‌زده و…)

 

  • نرم‌افزارهای ویراستاری و و کارکرد آن‌ها برای ویراستاران
  • هوش مصنوعی و ویرایش

 

شرایط و قوانین

۱. حجم هر مطلب حداقل ۵۰۰ و حداکثر ۱۵۰۰ کلمه باشد؛

۲. هر شخص حداکثر می‌تواند دو مطلب ارسال کند؛

۳. هر مطلب، جداگانه، در یک فایل ورد تایپ شود؛

۴. چنانچه مطلب نیاز به تصویر داشته باشد، تصویر باکیفیت ضمیمه شود؛

۵. مطلب باید ساختار مناسب با محتوا داشته باشد و پاکیزه و بدون ایرادهای ویرایشی باشد.

 

توجه

۱) هنگام ذخیرۀ فایل نام فایل به این صورت نوشته شود:

عنوان مطلب ـ نام نویسنده ـ تاریخ

نمونه: نرخ ویرایش و تورم ـ سمیه احمدی ـ ۲۰-۱۰-۱۴۰۲

۲) مطالب از طریق رایانامهٔ anjoman.virastar@gmail.com به دبیرخانه ارسال شود؛

۳) بعد از ارسال، چنانچه پیام اعلام‌وصول دریافت نشد با دفتر انجمن تماس گرفته شود (۰۲۱۸۸۵۱۴۶۱۳)؛

۴) آخرین فرصت ارسال مطالب ۳۰ آذر ۱۴۰۳ است؛

۵) این فراخوان محدود به اعضا نیست اما مطالب اعضای پیوستۀ انجمن صنفی ویراستاران در اولویت است.

۶) دبیرخانه در ویرایش مطالب آزاد است.

 

بیست‌وهشتمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیست و هفتمین شمارهٔ خبرنامهٔ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد. در این شماره مطالبی دربارۀ نشست بانوی گل سرخ، زادروز گلی امامی، اعلام پاتوق ویراستاران، شفافیت در همکاری برای ویرایش، تشکیل رشتۀ دانشگاهی نگارش و ویرایش در دانشگاه آزاد اسلامی، گزارش کمیسیون‌ها و روابط عمومی، معرفی کتاب خطۀ ویراستاران و برنامه‌های رادیو ویرایش آمده است.

متن کامل خبرنامه را اینجـــــا مطالعه کنید.

بیست‌وهفتمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیست و هفتمین شمارهٔ خبرنامهٔ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد. در این شماره مطالبی دربارۀ دورۀ جامع نگارش و ویرایش، دورۀ جامع ویرایش متون کودک و نوجوان، گزارش کمیسیون‌ها و روابط عمومی، نکوداشت دکتر حسن انوری و برنامه‌های رادیو ویرایش آمده است.

متن کامل خبرنامه را اینجـــــا مطالعه کنید.

 

ویژه‌‌نامهٔ روز ویراستار و روز زبان فارسی

ویژه‌‌نامهٔ روز ویراستار و روز زبان فارسی
ویژه‌نامهٔ روز ویراستار و روز زبان فارسی منتشر شد.
برای دسترسی به این ویژه‌نامه از پیوند زیر استفاده کنید.

***

 چرا دیر شد؟
ویژه‌نامۀ روز ویراستار باید ۱۱ بهمن منتشر می‌شد، اما ۲۵ اردیبهشت منتشر می‌شود. عوامل متعددی باعث این تأخیر شد که مهم‌ترین آن وسواس گروه ویراستاران این ویژه‌نامه بود که چندین بار آن را خواندند و اصلاح کردند. از سوی دیگر، شاید اگر تعهد هیئت‌تحریریۀ این ویژه‌نامه بر انتشار تمامی مقالات دریافتی نبود، که برخی از آن‌ها با تأخیر به دستمان رسید، می‌توانستیم آن را مدتی بعد از روز ویراستار منتشر کنیم، اما بر خود وظیفه دانستیم که همۀ مقالات را منتشر کنیم و اگر حک و اصلاح و تغییراتی نیاز دارد فرصتی به نویسنده بدهیم که اصلاح کند و ما نیز در آن اندکی دست ببریم تا به شکل کنونی درآید.
ناگفته نماند که فکر کردیم از شلوغی ماه اسفند و تعطیلات نوروز دور شویم و فرصت مناسب دیگری را بیابیم و «روز زبان فارسی» مناسبت‌ترین بود، زیرا هدف همۀ فعالان زبان فارسی حفظ زبان و کمک به پویایی آن است و نهادی چون انجمن صنفی ویراستاران نیز در همین مسیر قدم برداشته‌ است و امیدواریم گام‌های مؤثری برداریم.

بیست‌وششمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیست‌وششمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیست‌وششمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد.

در این شماره مطالبی دربارۀ گزارش عملکرد انجمن در ۱۴۰۲، جلسۀ هیئت‌مدیره، نکوداشت استاد احمد سمیعی گیلانی، کتابخانۀ مدرسۀ نصیرآباد، ویرایش ترجمه در بوتۀ نقد، کارگاه مبانی ویرایش می‌خوانید. برای ملاحظۀ متن کامل خبرنامه از پیوند زیر استفاده کنید.

متن کامل خبرنامه را اینجـــــا مطالعه کنید.

 

 

 

 

بیست‌وپنجمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیست‌وپنجمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیست‌وپنجمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد.

در این شماره مطالب گفته‌شده در آخرین جلسات هیئت‌مدیره، گزارش کارگاه‌های برگزارشده از تیر تا مهر، برنامه‌های رادیو ویرایش، معرفی کتاب ویرایش ترجمه آمده است. ضمیمۀ این شماره از خبرنامه به منظور ادای احترام به چهار پیشکسوت حوزۀ نگارش و ویرایش تهیه شده که از اسفند سال ۱۴۰۱ تا مهر ۱۴۰۲ از میان ما رفته‌اند. برای ملاحظۀ متن کامل خبرنامه از پیوند زیر استفاده کنید.

متن کامل خبرنامه را اینجـــــا مطالعه کنید.

بیست‌وچهارمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیست‌وچهارمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیست‌وچهارمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد.

در این شماره مطالبی دربارۀ گزارش عملکرد انجمن در ۱۴۰۱، جلسۀ هیئت‌مدیره، درگذشت استاد احمد سمیعی (گیلانی)، ششمین دورۀ‌ جامع نگارش و ویرایش و کارگاه ویرایش جامع استاد عبدالحسین آذرنگ درج شده است. همچنین پیام  اعضای هیئت‌مدیره به مناسبت ششمین دورۀ جامع و نکاتی دربارۀ ویراست جدید دستور خط فارسی در این خبرنامه آمده است. برای ملاحظۀ متن کامل خبرنامه از پیوند زیر استفاده کنید.

متن کامل خبرنامه را اینجـــــا مطالعه کنید.

 

بیست‌وسومین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیست‌وسومین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیست‌وسومین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد.

در این شماره مطالبی دربارۀ مراسم روز ویراستار و فعالیت‌های انجمن، گزارش سومین مجمع عمومی و فوق‌العاده و اعضای منتخب هیئت‌مدیرۀ سوم، گزارش فعالیت‌های کمیسیون‌ها و دبیرخانه و روابط عمومی و اهدای کتاب به شهر سرباز در استان سیستان و بلوچستان درج شده است. برای ملاحظۀ متن کامل خبرنامه از پیوند زیر استفاده کنید.

متن کامل خبرنامه را اینجـــــا مطالعه کنید.

ویژه‌نامۀ روز ویراستار منتشر شد

اوایل دی‌ماه ۱۴۰۱ فراخوانی برای دریافت مطالب از ویراستاران و اعضای انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد تا ویژه‌نامه‌ای به مناسبت یازدهم بهمن، روز ویراستار، تدوین شود. مطالب متعددی با محتواهای متنوع به قلم اعضای انجمن و اهالی فرهنگ به دبیرخانۀ انجمن ارسال شد که از میان آن‌ها ۲۳ مطلب در این ویژه‌نامه آمده است.

امیدواریم با حمایت و همکاری این عزیزان ویژه‌نامه‌های دیگری نیز منتشر کنیم.

ویژه‌نامۀ‌ روز ویراستار را از اینجــا دریافت کنید.

بیست‌ودومین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیست‌ودومین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیست‌ودومین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد.

بیست و دومین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد. مطالب درج‌شده در اين شماره بدین قرار است: صفحۀ اول گزارش جلسات هیئت‌مدیره در فصل پاییز؛ صفحۀ دوم و سوم، معرفی پشت‌جلد کتاب به قلم عبدالحسین آذرنگ؛ صفحۀ چهارم، گزارش کمیسیون‌ها.

متن کامل خبرنامه را اینجـــــا مطالعه کنید.

بیست‌ویکمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیست‌ویکمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیست‌ویکمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد.

بیست و یکمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد. مطالب درج‌شده در اين شماره بدین قرار است: صفحۀ اول گزارش دیدار اعضای هیئت مدیره با اعضای انجمن دربوستان فرهنگان رازی؛ صفحۀ دوم، سرمقاله و گزارش کمیسیون‌ها؛ صفحۀ سوم، گزارش دیدار با مسئولان فیپا و فاپا؛ صفحۀ چهارم، ویرایش زبانی و مسئولیت‌های ویراستار، موفقیت اعضا و سوزن به خودمان.

متن کامل خبرنامه را اینجـــــا مطالعه کنید.

بیستمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیستمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

بیستمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد.

بیستمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد. مطالب درج‌شده در اين شماره بدین قرار است: صفحۀ اول، مطالبی از زبان مدرسان دورۀ ویرایش و نگارش متون کودک و نوجوان و گزارش جلسۀ هیئت‌مدیره؛ صفحۀ دوم، سرمقاله و گزارش کمیسیون‌ها؛ صفحۀ سوم، گفت‌وگو با هومن عباسپور در مورد دشواری‌های ضبط اعلام؛ صفحۀ چهارم، ویرایش صوری و مسئولیت‌های ویراستار، سؤال هفته و موفقیت اعضا.

متن کامل خبرنامه را اینجـــــا مطالعه کنید.

نوزدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

|  نوزدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران  |

نوزدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد. مطالب درج‌شده در اين شماره بدین قرار است: صفحۀ اول، گزارش تقدیر از گلی امامی، رئیس هیئت‌مدیرۀ انجمن و گزارش هشتادوپنجمین جلسۀ هیئت‌مدیره؛ صفحۀ دوم، سرمقاله و گزارش کمیسیون‌ها؛ صفحۀ سوم، برگزاری دورۀ کودک؛ صفحۀ چهارم، کتاب‌های صوتی و درست‌خوانی، سؤال هفته، موفقیت اعضا.

برای دریافت خبرنامه کلیک کنید

 

لطفاً پیشنهادهای خود را ازطریق راه‌های ارتباطی برایمان ارسال کنید.
روابط عمومی انجمن صنفی ویراستاران:
۸۸۵۱۴۶۱۴
anjoman.virastar@gmail.com
۰۹۹۲۵۹۹۱۷۶۱

هجدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

|  هجدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران  |

هجدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد. مطالب درج‌شده در اين شماره بدین قرار است: صفحۀ اول، گزارش دیدار ویراستاران و ناشران؛ صفحۀ دوم، سرمقاله و گزارش کمیسیون‌ها؛ صفحۀ سوم، سؤال هفته و گزارش جلسۀ هیئت‌مدیره؛ صفحۀ چهارم، گزارش نشست‌ها و موفقیت اعضا.

برای دریافت خبرنامه کلیک کنید

▫️لطفاً پیشنهادهای خود را ازطریق راه‌های ارتباطی برایمان ارسال کنید.

روابط عمومی انجمن صنفی ویراستاران:

۸۸۵۱۴۶۱۴
anjoman.virastar@gmail.com
۰۹۹۲۵۹۹۱۷۶۱

 

هفدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

هفدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

هفدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد. این شماره یک ضمیمۀ چهار صفحه‌ای دارد. مطالب درج‌شده در اين شماره بدین قرار است: صفحۀ اول، گزارش نشست «معرفی نرخ‌نامۀ ویرایش انجمن»؛ صفحۀ دوم، سرمقاله و گزارش کمیسیون‌ها؛ صفحۀ سوم، شیوه‌نامۀ انجمن صنفی ویراستاران؛ صفحۀ چهارم، ضرورت تدوین نرخ‌نامه برای حوزۀ هنر، موفقیت اعضا.

لطفاً پیشنهادهای خود را ازطریق راه‌های ارتباطی برایمان ارسال کنید.

روابط عمومی انجمن صنفی ویراستاران

۸۸۵۱۴۶۱۴
anjoman.virastar@gmail.com
۰۹۹۲۵۹۹۱۷۶۱

پیوند دریافت خبرنامه:

خبرنامۀ فروردین و اردیبهشت

شانزدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

شانزدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

شانزدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد. مطالب درج‌شده در اين شماره بدین قرار است: صفحۀ اول، گزارش هشتادوسومین جلسۀ هیئت‌مدیرۀ انجمن؛ صفحۀ دوم، سرمقاله و گزارش جلسۀ برخطِ هم‌اندیشی با اعضا؛ صفحۀ سوم، گزارش نشست جلسۀ نقدوبررسی کتاب به همراه گزارش فعالیت‌های کمیسیون آموزش و امور صنفی و حقوقی؛ صفحۀ چهارم، گزارش فعالیت‌های کمیسیون امور ویرایشی و دبیرخانه به همراه موفقیت اعضا و سپاسگزاری از یاران انجمن در سال 1400.

لطفاً پیشنهادهای خود را ازطریق راه‌های ارتباطی برایمان ارسال کنید.

روابط عمومی انجمن صنفی ویراستاران

۸۸۵۱۴۶۱۴
anjoman.virastar@gmail.com
۰۹۹۲۵۹۹۱۷۶۱

پیوند دریافت خبرنامه:
Khabarname-Esfand

پانزدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

 | سرمقاله | سعید احمدی |

سخن گفتن از موضوعات اقتصادی در حوزۀ فرهنگ در نظر عده‌ای از فعالان اين حوزه امر پسندیده‌ای نيست و حتی در بزنگاه‌هايی مذموم شمرده می‌شود. بارها از ويراستاران شنيده‌ام كه بلندای كار فرهنگی را منزه‌تر از آن می‌دانند كه این حوزه را به گرد بازاريابی و چانه‌زنی‌ها آلوده كنند؛ به همین اندازه شاهد مشكلات، پيچيدگی‌ها و گاه سختی‎های زندگی اهالی فرهنگ بوده‌ام و نیز در انديشۀ همۀ ما تثبيت شده كه آسمان كشتی ارباب هنر را شكسته و اقتصاد اهالی فرهنگ همواره با مضیقه همراه بوده است. اما به‌تجربه نيز ديده‌ام كه چطور عده‌ای از اهالی فرهنگ و هنر با حفظ اصول و حريم‌ فرهنگی خود توانسته‌اند حداقل‌های شايسته‌ای را برای خود فراهم كنند.
در نظرگاه غالب، اقتصاد ويراستاران بيشتر با ناشران تعريف شده است و ويراستار مسير پيشرفت و موفقيت خود را در ويرايش كتاب‌های باارزش‌تر و همكاری با ناشران صاحب‌نام ترسيم كرده‌ است. ليكن با گسترش روزافزون فضای مجازی، عرصۀ جديدی پيشِ روی ويراستاران گشوده شده است. همكاری با ناشران ديجيتال، رسانه‌های ديجيتال، اعم از خبرگزاری‌ها يا نشريات غيرمكتوب، يكی از اين عرصه‌هاست.
به نظر می‌‌رسد با اهميت يافتن تبليغات در فضای مجازی، نظير مباحث سئو و جايگاه وبگاه‌ها در موتورهای جست‌وجوگر، عرصۀ تازه‌ای پيشِ روی ويراستاران گشوده شده است. توليد محتوا و ويرايش آن، با عنايت به دغدغه‌های فعالان سئو و برنامه‌نويسان، اصول و قواعدی متفاوت از ويرايش یک كتاب يا مقاله را می‌طلبد. از سوی ديگر، به‌علت فراوانی وبگاه‌ها و نيز بازار روبه‌توسعۀ توليد محتوا در فضای مجازی، می‌طلبد تا ويراستاران و ويراست‌ياران، ضمن آشنا شدن با قواعد اين عرصه، علاوه بر پاسبانی از زبان فارسی، مجال تازه‌ای برای درآمدزايی و بسامان كردن مسائل مادی خود فراهم آورند.
در پايان، پيشنهاد هميشگی‌ام برای ويراستاران و ويراست‌ياران نوگام مجهز شدن به ابزارهای تکمیلی نظير آشنایی با صفحه‌آرایی در ويراستاری كتاب و آشنایی با مباحث سئو در ويراستاری برخط است كه می‌‌تواند فضای بازاريابی (ماركتينگ) را برای آنان گسترده‌تر کند.

 

متن کامل خبرنامه را از پیوند زیر دریافت کنید.

پانزدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

چهاردهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

| سرمقاله | پیام شمس‌الدینی |

چندی پیش از سوی دوستی دعوت شدم تا بنشینیم و هم‌فکری کنیم و وضعیت ویراستاری در نشری دانشگاهی را سروسامانی بدهیم. اولین بار نبود که به چنین نشستی دعوت می‌شدم. آماده بودم تا همان حرف‌های همیشگی را بشنوم. تقریباً نیز چنین شد. باز سخن از اهمیت ویراستاری بود و در همان اولین قدم ضرورت نوشتن شیوه‌نامه مطرح شد.
بی‌درنگ و بنا بر آمادگی پیشینی گفتم: «خبر دارید همین نشر دانشگاهی پیش‌ازاین شیوه‌نامه‌ای منتشر کرده؟ چرا ابلاغ نمی‌کنید نویسندگان و ویراستاران همان را اساس کار قرار دهند. چرا همان را از نو ویرایش نمی‌کنید؟…»
«…اصلاً چرا از شیوه‌نامۀ ایران استفاده نمی‌کنید که از سوی یک مرجع معتبر دانشگاهی بر اساس ویرایش شانزدهم شیوه‌نامۀ شیکاگو تهیه و منتشر شده؟ چه ضرورتی دارد دوباره چرخ را اختراع کنیم و از نو به سراغ کشف آتش برویم؟»
***
به‌جای شرح ادامۀ آن نشست، بد نیست با هم نگاهی بیندازیم بر جنبش شیوه‌نامه‌نویسی در این سال‌ها: راهنمای آماده ساختن کتاب (ادیب‌سلطانی، 1365)، شیوه‌نامۀ انتشارات سمت (احمدی گیوی و دیگران)، شیوه‌نامۀ انتشارات آستان قدس رضوی (یاحقی و ناصح)، شیوه‌نامۀ دانشنامۀ جهان اسلام (سمیعی گیلانی)، شیوه‌نامۀ انتشارات امیرکبیر، شیوه‌نامۀ دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، شیوه‌نامۀ نگارش دانشگاه آزاد اسلامی (یوسفدهی، 1395) و … شاید فهرست کردن این شیوه‌نامه‌ها و پژوهشی در روند تاریخی پیدایش آن‌ها به ما بگوید چرا هیچ شیوه‌نامه‌ای، حتی در سطح ملی، در ایران فراگیر نشده، چه رسد به آنکه بخواهد قدمی از مرزها فراتر بگذارد.
نگارنده پیشنهاد می‌کند نهادهای بزرگ انتشاراتی و دانشگاهی یک بار برای همیشه دور هم بنشینند و شورایی تشکیل دهند با هدف مشخص تدوین شیوه‌نامه‌ای جامع. البته، چه بهتر که نهادهایی مثل کتابخانۀ ملی یا پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) تولیت این شورا را بر عهده بگیرند، شیوه‌نامه‌هایشان را در میان بگذارند و به این آشفته‌بازارِ شیوه‌نامه‌های نوظهور اما رو به فراموشی پایان دهند و لزوم اجرای آن را به تمام نهادهای پایین‌دستی ابلاغ کنند. آن‌گاه، شاید ما نیز صاحب شیوه‌نامه‌ای شویم ملی، معتبر و فراگیر.

چهاردهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران را در پیوند زیر دریافت کنید.

چهاردهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

سیزدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

| سرمقاله | مجید رهبانی |

نشر امروز ایران، در کنار رشد کمّیِ نامتوازنِ سه دههٔ گذشته، خوشبختانه از رشد کیفی بی‌بهره نبوده است. از ارتقای چشمگیر تولید فنّی که بگذریم، بخش مهمی از کیفیت امروز کتاب‌ها مدیون ویراستاران کارآزموده‌ای است که با ناشران حرفه‌ای همکاری دارند.
ویرایش کتاب در کشور ما به‌تدریج فراگیرتر و همچنین تخصصی‌تر می‌شود، اما به‌خاطر نوپا بودن، هنوز نه عرف و سنّت حرفه‌ای برایش شکل گرفته است و نه معیارها و قواعدی برای مسائل گوناگون آن وضع شده است. در این شرایط، با یک صنف فرهنگیِ در حال تکوین سروکار داریم که ناگزیر است نخستین گام‌ها را برای سامان بخشیدن به حرفهٔ خود بردارد؛ گام‌هایی که لاجرم متناسب با ویژگی‌های نشر کشور، مهارت‌ و توانمندی‌ اعضای صنف، و دانش و تجربهٔ قابل اقتباس از دیگر کشورها خواهد بود.
ویراستار، خدمتگزار ناپیدای کتاب، از یک‌سو با ناشر به‌عنوان کارفرما/ سفارش‌دهنده ارتباط دارد و از سوی دیگر با پدیدآورنده (نویسنده/ مترجم) به‌عنوان مالک معنوی کتاب. او باید اعتماد هر دو را به صلاحیت خود در کاری که به عهده گرفته، امانتداری و پایبندی‌اش به اخلاق حرفه‌ای جلب کند و با پذیرفتن آگاهانهٔ ویرایش یک اثر، درواقع صلاحیت و مهارت حرفه‌ای خود را اعلام می‌دارد. تعریف چارچوب‌های این همکاری از ضرورت‌هاست.
در هر همکاری فرهنگی، پدید آمدن اختلاف‌نظر و سلیقه امری طبیعی است اما باید کوشید که، با نظام‌مند ساختن آن، به طور نسبی آسیب‌های معمول را دور ساخت. گام نخست در این راه هم‌فکری اعضای صنف با یکدیگر و همچنین با ناشران فرهنگی برای شناسایی مهم‌ترین مسائل مطرح در این همکاری است و سپس تدوین پیش‌نویس یک منشور حرفه‌ای برای ویراستاران که باید، با بررسی و نقد آن‌ها، رفته‌رفته تصحیح و تکمیل شود.

سیزدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران را در پیوند زیر دریافت کنید.

سیزدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

دوازدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

| سرمقاله | زنده‌یاد کریم امامی|

هنگامی که ویراستار با اثر تألیف‌شدۀ کامل روبه‌رو می‌شود، خوانندۀ دلسوزی است که فرصت خواندن کتاب را قبل از چاپ پیدا می‌کند و می‌کوشد آن را در حدی که امکان دارد از لغزش‌ها بپیراید و یک‌دست کند و با توجه به امکانات و محدودیت‌های روش حروفچینی و چاپ مورداستفاده، متن را برای چاپ آماده‌سازی کند. و بعد هم در تمام مراحل تولید، دنبال کار را می‌گیرد تا نه‌تنها کار نخوابد، بلکه به بهترین وجه ممکن اجرا شود و جلو برود.
ویراستاری که با اثر ترجمه‌شده مواجه می‌شود، ظاهراً کارش آسان‌تر است، چون با استفاده از کتاب اصلی راه را بهتر می‌بیند و لغزش‌های مترجم را زودتر می‌تواند تشخیص دهد. چنین ویراستاری نه‌تنها باید به اندازۀ کافی زبان‌دان باشد، بلکه از موضوع کتاب هم سررشته داشته باشد. اگر ویراستاری به موضوع کتاب وارد نباشد، بهتر است از ویرایش ترجمه عذر بخواهد و کار را به شخص واردتری بسپارد. به نظر من، ویراستاری که روی متون ترجمه شده کار می‌کند، لازم است حتماً خودش تجربۀ ترجمه داشته باشد، حداقل به‌خاطر اینکه بداند حدوحدود کار چیست و چه چیزهایی را می‌توان و چه چیزهایی را نمی‌توان به فارسی برگرداند. و البته لازم است که مترجم و ویراستار تصور واحدی از کار ترجمه داشته باشند، چون در غیر این صورت، دخالت ویراستار در کار مترجم به جایی خواهد رسید که خود او به نام ویرایش، کتاب را دوباره به فارسی ترجمه خواهد کرد، و این کار به هیچ‌وجه درست نیست. چون در این مجلس صحبت از روش‌های ترجمه شد، بنده هم اجازه می‌خواهم نظر خود را بعد از تجربیات این سالیان عرض کنم. بنده ترجمۀ خیلی دقیق و لفظ‌به‌لفظ را تنها برای آثار معتبر ادبی و قراردادها و اسناد و مدارک تجویز می‌کنم، ولی در حدی که به متون آموزشی و اطلاعاتی مربوط می‌شود، سلیقۀ بنده این است که ترجمۀ نسبتاً دقیق ولی کاملاً مفهوم بکنیم. مقوله‌ای هم به نام ترجمۀ آزاد داریم که دیگر خیلی بی‌حساب و کتاب است. بنده استفاده از آن را در شرایط عادی تجویز نمی‌کنم، چون در واقع دیگر ترجمه نیست، نوعی بازآفرینی است اما در بعضی از شرایط، ممکن است از آن استفاده شود.

دوازدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران را در پیوند زیر دریافت کنید.

دوازدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

یازدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

| سرمقاله | جواد رسولی |

با گسترش و فراوانی مؤسسات انتشاراتی و مطبوعاتی خصوصی و غیرخصوصی، در چند دهۀ اخیر، جایگاه حرفۀ ویراستاری شاخص‌تر شده است. قدمت و سابقۀ رسمی شغل ویراستاری، به مفهوم امروزین آن، و حضور نسلی که با همین عنوانِ شغلی در سازمان یا مؤسسه‌ای استخدام شده‌اند و از این راه کسب معیشت می‌کنند، گویای ریشه‌دار بودن و تثبیت این شغل است، شغلی که آمیخته‌ای از تخصص، ذوق ادبی، زبانی و توانایی‌های دیگر است.
فارغ از سطح توان و میزان برخورداری افرادی که با عنوان ویراستار در بنگاه‌های انتشاراتی و مطبوعاتی و دیگر رسانه‌هایِ متن‌محور و یا به‌طور آزاد و مستقل مشغول‌به‌کارند، مشارکت در تشکیل انجمنی صنفی و تجمیع فعالیت‌های حرفه‌ای در قالب شخصیتی حقوقی و سندیکایی ضرورت اجتناب‌ناپذیری است که باید مطمح نظر شاغلان این حرفه قرارگیرد؛ زیرا صاحبان هیچ حرفه‌ای، بدون داشتن تشکّلی صنفی، نمی‌توانند تغییراتی مثبت در حرفۀ خود پدید آورند و آن را ارتقا بخشند و از منافع صنفی و فردی برخوردار گردند.
اکنون که انجمن ویراستاران به همت مؤسسان و اعضایی که گرد هم آمده‌اند پاگرفته، بایسته‌ترین کار آن است که هر کدام از اعضای این خانوادۀ حرفه‌ای خود را دخیل در حیات آن بدانند و از میدان فعالیت‌های صنفی کنار نکشند؛ زیرا این گُلستان نورَس فقط با یاری تک‌تک اعضا آبیاری می‌گردد و در پرتوِ توجه ایشان ‌می‌بالد و می‌روید، نه فقط با چند نفر محدود با عنوان اعضای هیئت‌مدیره. نیکوترین اندیشه این است: هر عضو خود را مسئول گلی بداند که با سعی او کاشته شده است.

یازدهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران را در پیوند زیر دریافت کنید.

یازدهمین شمارۀ خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

دهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

| سرمقاله | گلی امامی |

چه کسی باور می‌کرد؟ کمابیش دو سال خانه‌نشینی و انزوای اجباری! چند هفتۀ اول اکثریت جدی گرفتند و رعایت کردند. مدتی که گذشت، اتفاق مثبتی هم رخ نداد جز اخبار شیوع و ابتلا، لاجرم «پروتکل»هایی اعلام شد. جز عدۀ اندکی، کسی رعایت نکرد. فروشگاه‌ها و مغازه‌ها باز شدند، رفت‌وآمد در خیابان‌ها افزایش یافت و نوعی «زندگی طبیعیِ غیرطبیعی» جریان پیدا کرد.
قصد ندارم در اینجا تاریخچۀ شیوع ویروس کرونا و پیامدهای آن را شرح دهم، کیست که نداند. بیشتر هدفم پرداختن به یکی دو نمونه از «زندگی‌های طبیعیِ غیرطبیعی» است. بدیهی است افراد، بسته به امکانات، قابلیت، سواد، تجربه و و و، برای سرگرم نگه‌داشتن خود و استفاده از وقت آزادِ بیش از حدشان راهکارهایی اندیشیدند که برخی کاملاً شخصی و بعضی با همکاری و اشتراک یارانِ موافق صورت گرفت. رایج و عملی‌ شدن «دورکاری» و استفاده از فضای مجازی ابعاد گسترده و سراسری یافت.
دراین‌میان، گروهی از «خانه‌نشینان» بازنشسته یا بیکار نیز که از «قرنطینه» (یا به قول ظریفی «تمرگینه») جان به لب شده بودند، به فکر استفاده از این روش برای سرگرم‌ کردن خود افتادند. تشکیل باشگاه کتاب‌خوانی یکی از این محمل‌ها بود. چند نفر یارِ موافق و اهلِ کتاب گرد هم آمدند. با تجربه‌ترینشان را به عنوان «ادمین» انتخاب کردند، هفته‌ای یک کتاب انتخاب می‌شد، اعضا می‌خواندند و هفتۀ بعد درباره‌اش گفت‌وگو می‌کردند. بدیهی است افراد کتاب‌خوان اصولاً مشکلی برای گزینش و خواندن ندارند. اما در محدودۀ چنین تشکلی، خواندن کتاب نه تنها هدفمندتر می‌شود، بلکه از حالت سرگرمی صِرف خارج می‌شود و همین بر دقت و انتخاب کتاب خواندن می‌افزاید. مضافاً آن‌که معمولاً هیچ دو نفری از یک کتابِ مشابه برداشت مشابه ندارند و شنیدن نظریات دیگران ارزش کتاب را چند برابر می‌کند. چون خودم عضو یکی از این باشگاه‌ها هستم و طی هفت‌هشت ماه گذشته شاهد نتایج مثبتش بوده‌ام، خواستم آن را با خوانندگان این خبرنامه هم در میان بگذارم. بسیاری از ما کتاب می‌خوانیم: دوستی کتابی معرفی می‌کند، نقدِ کتابی خوانده‌ایم، معرفی کتاب مجله‌ای را مرور کرده‌ایم، به‌هرترتیب، کتابی تهیه می‌کنیم و می‌خوانیم. جذابیت و تنوع کتاب تشویقمان می‌کند. ولی آیا کتاب بعدی را هم در همان زمینه انتخاب می‌کنیم و بعدی را؟ حُسن این تشکل‌های کتابی پی‌ریزی کتاب‌خوانی به شکلی اصولی و اساسی است و این می‌تواند بهترین آموزش عملی برای یک ویراستار جوان و نوکار باشد.

دهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران را در پیوند زیر دریافت کنید.

دهمین شمارۀ خبرنامه انجمن صنفی ویراستاران

 

نهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

نهمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

 

نهمین شمارۀ خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد. در این شماره مطالبی درج شده از مصاحبۀ خبرگزاری ایبنا و ایرنا با دبیر انجمن صنفی ویراستاران، اخبار کمیسیون‌ها، گفت‌وگو با ناشران؛ و نرم‌افزارهای کتاب‌خوان. در صفحۀ پایانی نیز مقالاتی معرفی شده است که خواندن آن به ویراستاران و مترجمان توصیه می‌شود.

برای دریافت خبرنامه روی پیوند زیر کلیک کنید.

نهمین شمارۀ خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

هشتمین خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران

هشتمین شمارۀ خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران منتشر شد. در این شماره مطالبی درج شده از جلسۀ هیئت‌مدیره، کمیسیون آموزش و دوره‌های آموزشی، کمیسیون ویرایش و کمیسیون پژوهش؛ و مطالبی دربارۀ سئو و درست‌نویسی. در صفحۀ پایانی نیز مقاله‌ای معرفی شده است که خواندن آن به ویراستاران و مترجمان توصیه می‌شود.

برای دریافت خبرنامه روی پیوند زیر کلیک کنید.

هشتمین شمارۀ خبرنامۀ انجمن صنفی ویراستاران